Cheese 2017 – Bra. Piemonckie święto sera!

Czytaj też:

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: rewelacyjny Toma del Marghe

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: Gorgonzola piccante DOP

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese to niezwykle popularny, cykliczny festiwal sera, który od 20 lat, co 2 lata odbywa się jesienią w kameralnym, urokliwym Bra położonym nieopodal Turynu – stolicy Piemontu.
W 2017 roku, w dniach od 15 do 18 września, miała miejsce 11 edycja edycja tej imprezy (Cheese 2017). To czas, w którym Bra staje się niekwestionowaną światową stolicą sera.
Bra jest ładnym małym miasteczkiem, jakich mnóstwo w każdym włoskim regionie, ale Cheese to przedsięwzięcie na ogromną skalę i największe tego rodzaju serowe święto na świecie. Niebywały rozwój i sukces festiwalu sprawiły, że zapomniane i dość zaniedbane niegdyś Bra dziś rozwija się nadzwyczaj dobrze i w niczym nie przypomina siebie sprzed kilkunastu lat. W 2017 roku imprezę odwiedziło przeszło 300 000 osób oraz pojawiło się na niej grubo ponad 300 wystawców z całego świata (naliczyliśmy 23 kraje, jednak te dane mogą być niepełne), którzy podczas Cheese 2017 zaprezentowali to, co ich wspaniałe serowarnie mają najlepszego do zaoferowania.

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: pasterski Fiore Sardo. Więcej o serach z Sardynii w tym wpisie:

Cheese 2017

Kolejny znakomity ser: Pecorino della Maremma

Cheese 2017

Slow food

Inicjatorami wydarzenia, które z czasem przekształciło się w wielkoformatowy festiwal kulinarny, byli czołowi aktywiści włoskiego nurtu Slow Food pod przewodnictwem Carlo Petrini. Cheese w obecnym kształcie to nie tylko serowy zawrót głowy i rozrywka dla foodies z różnych zakątków globu. To także wydarzenie spójne koncepcyjnie, dopracowane w najmniejszych szczegółach i zaprogramowane tak, by każdorazowo uwypuklić to czy inne zagadnienie związane z szeroko pojętą jakością współczesnej żywności.
Ta przemyślana strategia sprawia, że festiwal z roku na rok gromadzi coraz więcej świadomych konsumentów, którzy przybywają tu nie tylko po to, by odwiedzić kolejny kulinarny festyn. To impreza dla tych, którzy w jedzeniu cenią jakość i naturalność, szukają autentycznych lokalnych smaków, szanują dobre produkty spełniające kryteria czystej żywności, a przede wszystkim ludzi, którzy za nimi stoją. Dla tych, którzy mają świadomość, że prawdziwe, naturalne, rzemieślnicze jedzenie musi mieć swoją cenę. Giganci przemysłu spożywczego zarabiają na naiwności i głupocie ludzkiej. Mali producenci mimo wszystkich przeciwności walczą z kolei, by tradycyjne metody i tradycyjne produkty nie przepadły w zalewie taniej, nijakiej i powtarzalnej masówki.

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Festiwalowe menu

Program Cheese to znacznie więcej niż tylko uginające się pod serami stragany. To także prelekcje, wykłady, wywiady, kolacje degustacyjne i warsztaty z nauki o serze i winie, których podczas 4 dni festu odbywa się łącznie kilkadziesiąt. Część z nich jest odpłatna i ma charakter zamknięty. Zwykle z miejscówkami w liczbie od 20 do 40, które trzeba zarezerwować na kilka miesięcy przed imprezą, co tylko podnosi ich wartość merytoryczną i zapewnia większy komfort udziału. Organizatorzy Cheese dbają o jakość przygotowywanych wydarzeń. Przykładowo, kiedy proponują warsztat o winach Gravnera połączony z degustacją, event prowadzi Mateja Gravner – córka i prawa ręka Josko Gravnera, który zapewne z racji wieku nie dał się namówić na osobiste stawiennictwo w Bra.
Jednym z kluczowych zagadnień poprzedniej edycji – Cheese 2015 – było mleko w proszku, które w przemyśle mleczarskim od lat wykorzystywane jest na masową skalę. O jego negatywnym wpływie na organizm, szczególnie w przypadku małoletnich (choć oczywiście nie tylko), pisaliśmy niejednokrotnie. Włoski Slow Food nieprzerwanie walczy z tym sproszkowanym spożywczym śmieciem, w Polsce natomiast problem wciąż pozostaje niezauważony.
Motywem przewodnim Cheese 2017 uczyniono z kolei dwa główne tematy, które podczas ostatniej edycji stanowiły oś festiwalowych wydarzeń. To, po pierwsze, tradycyjne metody wytwarzania serów z surowego (niepasteryzowanego) mleka. A po drugie, naturalna produkcja – to jest taka, która nie bazuje na sztucznych, przemysłowych kulturach bakterii dodawanych do wcześniej programowo wyjałowianego „mleka”. Więcej na ten temat – w pierwszym wpisie o festiwalu w Bra.
Poniżej: strefa wydawnicza

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: balsamico i inne octy. Zanim kupisz, wszystkiego możesz spróbować.

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese – instrukcja obsługi

Organizacyjnie Cheese właściwie niewiele różni się od klasycznego międzynarodowego muzycznego festiwalu, choć pod pewnymi względami jest nieco łatwiejszy do ogarnięcia. Amok, radość i szczęście są w każdym razie te same. Na widok wszystkich tych pawilonów i stoisk pełnych wspaniałych aromatycznych serów DOP/IGP w pierwszej chwili masz ochotę po prostu rzucić się na któryś i wytarzać się w serze jak szalony szczeniak ;-)
Jedno jest pewne: im więcej masz serowych doświadczeń, tym lepiej dla Ciebie. Oferta Cheese 2017 jest tak bogata, że trzeba eliminować. Dzięki temu, że za sprawą dotychczasowych podróży sery z Sardynii, hiszpańskie czy portugalskie mamy jako tako rozpracowane, te regiony – nie bez bólu – mogliśmy sobie odpuścić, odwiedzając ich stoiska tylko przelotem. I koncentrując uwagę na innych. Przede wszystkim na najgodniej reprezentowanym w Bra Piemoncie, ale też m.in. na Lombardii, która słynie z doskonałych serów. Jednych z najlepszych i najdroższych na świecie.
Kto nie zna zbyt dobrze portugalskich serów, na przykład doskonałego i wielokrotnie nagradzanego queijo de Azeitão z owczego niepasteryzowanego mleka, o którym pisaliśmy we wpisie 10 rzeczy, które musisz zjeść w Lizbonie, w Bra będzie mieć okazję nadrobić zaległości. Widoczny poniżej Azeitão poza granicami Portugalii jest bardzo trudny do zdobycia.

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: jeszcze jeden fajny pecorino :-)

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: Marayh de Bertassac z Bordeaux i stoisko z osobliwymi serami (głównie z owczego i koziego mleka), których chciałoby się spróbować wszystkich po kolei. Zmieściliśmy 4…

Cheese 2017

Poniżej: sen szalonego serowara

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

O czym warto pamiętać:

Po pierwsze,

bezwzględnie potrzebujesz mapy, bo bez mapy w Bra podczas festiwalu po prostu zginiesz. Do wielu miejsc bez niej nie trafisz, a jedyne czego doświadczysz to panika i stres. Wydarzenia związane z Cheese dzieją się w całym centrum. Na czas festiwalu serce Bra staje się główną areną serowego święta. W miasteczku gęsto rozsiane są także budki informacyjne, gdzie wolontariusze i studenci Uniwersytetu Slow Food w Pollenzo służą pomocą i nieskończoną ilością mapek, więc jeśli gdzieś taką posiejesz, bez problemu dostaniesz nową.

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej Tuma z owczego mleka, jeden ze skarbów Langhe:

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Po drugie,

zakupy warto robić w momencie, kiedy widzisz ser lub inny produkt, który chcesz kupić. Zapamiętać miejsce, gdzie coś się widziało, jest właściwie niemożliwe. W Bra jest kilkuset wystawców, łatwo o zamęt w głowie.
Poniżej: rewelacyjny Castelmagno d’alpeggio DOP. Jest dostępny w dwu wariantach – z surowego mleka z letniego i zimowego wypasu (pokarm wpływa na smak i aromat mleka, a ono z kolei – na ser). To ser o wielowiekowej tradycji, wytwarzany w Piemoncie (w Castelmagno, od którego wziął nazwę). Charakterystyczna skórka powoduje, że ser sprawia wrażenie twardego, ale w rzeczywistości jest dość miękki, łatwo się kruszy i ściera na tarce.

Cheese 2017

Poniżej: organiczne miody z Sycylii – od czarnej pszczoły (ape nera)

Cheese 2017

A tu norweski Brun Undredal z koziego mleka o smaku solonego karmelu (Sognefjord Artisanal Geitost):

Cheese 2017

Poniżej: twardy Kvit Undredal, dojrzewający 12 miesięcy

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: Jego Wysokość Parmezan. Na innym stoisku kupiliśmy 40-miesięczny DOP, z mleka od czerwonych krów.

Cheese 2017

Poniżej: Mascarpello, 100% koziego mleka

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: Scamorza z owczego mleka

Cheese 2017

Pomiędzy stoiskami z serem można trafić na takie niespodzianki, jak przykładowo drewniane rękodzieło. Deski, misy, sztućce i tak dalej.

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: charakterna i bardzo słona Ricotta di alpeggio stagionata z owczego mleka. Świetna m.in. do grillowania.

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Po trzecie,

nie jedz śniadań w domu czy w hotelu. Śniadanie zjedz na targu, bo tylko wtedy zyskasz kolejną okazję, by kupić i spróbować jak najwięcej tych wszystkich wspaniałości. Na dzień dobry kupowaliśmy codziennie te miękkie sery, szczególnie z owczego i koziego mleka, które średnio nadają się do transportu samolotem albo które mogłyby wprost wzbudzić sensację przy odprawie z uwagi na zawartość płynów ;-)
Pieczona ricotta, Raviggiolo dell’ Appennino Tosco Romagnolo, kawowy pecorino, Ricotta di Bufala, Mozzarella di Bufala… Wybór twarożkowych smakołyków jest spory, a tego typu sery poza granicami Włoch są właściwie nie do dostania. Warto mieć przy sobie nóż i paczkę plastikowych łyżek :-)

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

I po czwarte,

przewaga Cheese nad imprezą muzyczną polega na tym, że przez 4 dni line-up jest z grubsza niezmienny. Na szczęście :-) Ostatniego dnia, czyli w poniedziałek, może się zdarzyć, że ten czy inny wystawca zakończy swój udział, a jego produkty nie będą już dostępne. Ostatni dzień to także mniej gości, mniej dodatkowych imprez i ogólne wyciszenie po weekendowym szaleństwie.

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: toma na roślinnej podpuszczce z karczochów

Cheese 2017

L’ordine

Organizatorzy z roku na rok starają się coraz bardziej porządkować imprezę w tym sensie, że dzielą serowe miasteczko na strefy. Mamy w związku z tym np. alejkę poświęconą wyłącznie serom z Piemontu, alejkę z serami z innych włoskich regionów, alejkę francuską, alejkę dystrybutorów i affinateurs, alejkę ze straganami międzynarodowymi, gdzie obok Norwegii, UK, Irlandii, Bułgarii czy Rumunii pojawia się także oscypkowe stoisko Wojtka Komperdy i jego słynny oscypek DOP. To ten lepszy :-) Są także tematyczne namioty, wielka hala z pięknym ceglanym sklepieniem, w której urządzono enotekę i serowarnię zarazem. Są także wydzielone strefy poświęcone innym produktom niż sery.
I tak, mamy Piazza del Gelato (lody), Piazza della Pizza, Piazza Birra (piwo), gdzie w całym bogactwie browarów znaleźliśmy nawet 2 bezglutenowe, dwie lokalizacje Laboratori del gusto (warsztaty), strefę z bezglutenowymi mącznymi klasykami wyrabianymi na miejscu (można sobie pozerkać, jak zamawiane jedzenie powstaje), takimi jak makaron czy ravioli ze szpinakiem, ricottą i masłem szałwiowym (mega smaczne!), jest strefa ze streetfoodem. I tak dalej. Są shuttle busy, jest punkt pomocy medycznej, są bary z kawą, winem, destylatami. Wszystko czego dusza zapragnie. Ogólnie rzecz biorąc, jest prawie jak na Hellfest ;-) tyle że zamiast koncertów, w Bra przez cztery dni wszędzie króluje ser.
Pewną ciekawostkę stanowi fakt, że serowe stoiska międzynarodowe, choć cieszą się znaczną popularnością i są oblegane przez kupujących dzień w dzień, stanowią atrakcję przede wszystkim dla wizytujących Bra obcokrajowców. Włochów nie bardzo interesuje norweski Brun Undredal czy rumuńska bryndza z Karpat. Może skuszą się na degustację, ale nie kupują. Przyznają, że z uwagi na bogactwo dorobku ich własnego, włoskiego serowarstwa wolą pozostać wierni klasykom. Łatwo to zrozumieć :-) Najczęściej sięgają po 40- czy 50- miesięczny parmezan, który poza festiwalem w Bra, we Włoszech i poza ich granicami można zamawiać tylko online. Albo wspaniałą włoską gorgonzolę DOP. Albo niezliczone wersje pecorino. Włoska tradycja święta rzecz :-)

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Polskie stoisko na Cheese 2017 było tylko jedno, ale za to godne :-) Na zdjęciu Hanna i Wojciech Komperda oraz ich topowy polski slowfoodowy oscypek. Wyroby bacy Komperdy spod Czorsztyna szczycą się elitarnym europejskim oznaczeniem Chroniona Nazwa Pochodzenia (DOP).

Cheese 2017

Cheese 2017

Z sosem żurawinowym, jakże by inaczej!

Cheese 2017

Poniżej: Brânză de Burduf z gór Bucegi, czyli rumuńska bryndza. Naszym zdaniem znacznie lepsza niż rodzima bryndza z Podhala.

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: znakomity Pecorino del Monte Poro z Kalabrii

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: na pierwszym planie pecorino z winogronami szczepu Cabernet. Majstersztyk!

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: Daura – włoskie bezglutenowe piwo

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: strefa z bufetem z prostym, naturalnym jedzeniem. Z barowymi stolikami, bez krzeseł. Do wyboru talerz kilku wędlin i serów (bez możliwości zmiany zawartości zestawu) plus wino na kieliszki.

Cheese 2017

Cheese 2017

Nie tylko sery

Wśród wystawców dominują serowarzy, ale na serze cudny świat Bra się nie kończy. Są także czyste kiełbasy i wędliny wolne od wszelkiej chemii, ze słynną kiełbaską Bra, wytwarzaną z cielęciny (70%) z dodatkiem wieprzowiny. Salsiccia Bra jest tak smaczna, że je się ją przede wszystkim na surowo. Pisałem o niej tutaj. Czyste mięso wysokiej jakości broni się samo, nie potrzebuje nawet przypraw.
Jesteśmy w Piemoncie, są więc również wina, czekolady i orzechy laskowe. Są organiczne miody od chronionych gatunków pszczół hodowanych w różnych regionach, są oliwy i balsamico. I słynne migdały z Sycylii (Mandorla di Avola) albo gigantyczna Cipolla di Giarratana czyli cebula DOP.
A do tego gelato IGP sprzedawane przez certyfikowaną slowfoodową lodziarnię w sercu Bra. Podczas Cheese liczą się tylko trzy smaki: z ricotty, z mozzarelli di bufala i z mascarpone, z dodatkiem kasztanów, miodu i orzechów laskowych. Klasyczny piemoncki zestaw.

Cheese 2017

Cheese 2017

Podczas festiwalu można wydać każde pieniądze i zaopatrzyć się niemal we wszystko, czego przywiązanym do dobrych włoskich produktów może w Polsce brakować. Więcej o tym, co przywieźć z Bra – we wpisie o zakupach.

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: Cipolla di Giarratana DOP (Fagone)

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Impreza jest bardzo sprawnie zorganizowana. Nikt nie ma wątpliwości, że w ciągu czterech dni festiwalu życie całego Bra podporządkowane jest tylko i wyłącznie jednemu: Cheese. W miasteczku nie brakuje stref z pojemnikami na segregowane odpady (i z wolontariuszami, którzy pomagają w trafnej identyfikacji właściwego kosza) czy rozstawionych w różnych miejscach palet wyłożonych miękkimi eko-poduchami, które służą za siedziska i strudzonym nadmiarem wrażeń umożliwiają odpoczynek. Na warsztatach degustacyjnych używa się eko-talerzy z papieru i eko-sztućców z drewna, a podawana woda mineralna to pyszna włoska Lurisia butelkowana w szkle.
Właściwie jedno jedyne i raczej małe „ale” to brak po stronie sprzedających maszyn do próżniowego pakowania serów. Kupować można albo świeżo krojone kawałki pakowane na miejscu w papier albo gotowe porcje, wcześniej zapakowane próżniowo. Frontem do klienta, bo o różnej wadze.

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: cygara in progress

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Podsumowując, Cheese 2017 zapamiętamy na długo. Festiwalowe Bra jest jak Disneyland, tylko milion razy lepsze. Udział w Cheese to wspaniałe doświadczenie, które po prostu trzeba przeżyć. I niepowtarzalna okazja do niezapomnianych degustacji, pięknych zakupów, ale też nauki, nie tylko na warsztatach. Ja się cały czas czegoś uczę, proszę Państwa. Tak samo jak Wiadomo Kto ;-)
Let’s prey to Cheesus i do następnej edycji!

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Poniżej: suszony karczoch :-)

Cheese 2017

Poniżej: drewniane skrzyneczki na sery. Bo większość serów wcale nie chce spędzać życia w lodówce :/

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Cheese 2017

Inne wpisy dot. Cheese 2017: CHEESE
Dołącz na Instagramie