Kurkuma uchodzi za jedną z najzdrowszych przypraw na świecie.

Kurkuma wywodzi się z Azji Południowo-Wschodniej. Uprawiana jest od co najmniej 5 000 lat. W Indiach traktowana jest nie tylko jako przyprawa i składnik potraw, zioło lecznicze oraz naturalny barwnik, który nadaje intensywnie żółty kolor, ale także element rytuałów. Kurkumę od dawna wykorzystuje się w zarówno w kuchni, jak i w medycynie naturalnej Dalekiego Wschodu. Przypisuje się jej m.in. właściwości antyoksydacyjne (przeciwutleniające), przeciwwirusowe i przeciwzapalne oraz stosuje m.in. w profilaktyce nowotworowej i leczeniu Alzheimera.

Kurkuma występuje pod postacią korzenia (taka jest najbardziej wartościowa) lub w formie intensywnie pomarańczowego wysuszonego proszku. Jest kłączem tropikalnej byliny – ostryżu długiego (bywa, że ze względu na pokrewieństwo z imbirem roślinę określa się również mianem imbiru żółtego).

Kurkumina i piperyna

Zawarte w kurkumie związki o korzystnych właściwościach to kurkuminoidy; za najważniejszy z nich uważa się kurkuminę. Kurkumina jest głównym, aktywnym składnikiem kurkumy, który wykazuje działanie antyseptyczne (przeciwzapalne) i jest antyoksydantem (przeciwutleniaczem). Z uwagi na to, że kurkumina samoistnie słabo wchłania się do krwiobiegu, najlepiej spożywać ją wraz z zawartą w czarnym pieprzu piperyną, która znacząco zwiększa jej przyswajalność. Piperyna wpływa również pozytywnie na wchłanianie innych składników odżywczych: witaminy C, selenu, beta-karotenu, witaminy A i witamin z grupy B. Kurkumina – podobnie jak witaminy A, D, E i K – jest rozpuszczalna w tłuszczach, dlatego dobrym pomysłem jest włączać ją do posiłków bogatych w zdrowe tłuszcze.

Kurkuma – 5 powodów, dla których warto ją jeść

  • Antyoksydant – kurkuma działa przeciwutleniająco, wspomaga zwalczanie wolnych rodników, dzięki czemu spowalnia procesy starzenia, pozytywnie wpływa na stan organizmu i przyczynia się do jego regeneracji,
  • Painkiller i antybiotyk czyli środek przeciwbólowy i przeciwzapalny – kurkuma wykazuje silne działanie przeciwzapalne, dzięki czemu hamuje procesy zapalne w organizmie. Może wspierać kuracje w krótkotrwałych infekcjach i przewlekłych stanach zapalnych, które najczęściej dotyczą układu mięśniowo-szkieletowego (mięśnie i stawy) i trawiennego. Niektórzy porównują skuteczność kurkuminy do farmaceutycznych preparatów przeciwzapalnych i przeciwbólowych. Na pewno w razie potrzeby lepiej sięgnąć najpierw po ekstrakt z kurkuminy niż po alergenną aspirynę,
  • Antydepresant o pozytywnym wpływie na stan i kondycję mózgu – kurkuma zwiększa wydzielanie neurotroficznego czynnika pochodzenia mózgowego (BDNF – brain derived neurotrophic factor), którego właściwy poziom zapewnia prawidłowe funkcjonowanie mózgu. Zaburzenia w rodzaju depresji czy choroby Alzheimera są bezpośrednio powiązane z obniżeniem poziomu tego hormonu,
  • Serce – kurkuma pozytywnie wpływa na mięsień sercowy, poprawia krążenie krwi i obniża poziom złego cholesterolu, dzięki czemu może zmniejszać ryzyko zawału serca,
  • Trzustka i wątroba – kurkuma wspomaga metabolizm, korzystnie wpływa na wątrobę, zwiększając przepływ krwi przez ten organ. Stymuluje produkcję żółci i zmniejsza kamienie żółciowe.

Kurkuma – zestaw przepisów na każdą okazję, od śniadania – przez przekąski – do kolacji

Kurkuma jest znakomitym dodatkiem do nieskończonej ilości potraw, a także produktów. Takich, jak przykładowo musztardy albo miody (np. bardzo smaczny estoński miód z kurkumą).

Sam najczęściej dorzucam ją do jesienno-zimowych rozgrzewających dań jednogarnkowych (curry, dhal), jajecznicy, omletów, warzywnych zapiekanek, pasztetów roślinnych i zup. Przez cały rok dodaję ją też do lekkich makaronów z warzywami, domowych chrupkich krakersów czy szybkich śniadaniowych owsianek. Kurkuma to przyprawa, którą warto zawsze mieć w kuchni, smacznego!

By przejść do konkretnego przepisu, kliknij w zdjęcie:

I. Curry

Kurkuma

II. Omlet

Kurkuma

III. Ziemniaki z miodem i kurkumą

Kurkuma

IV. Pasztet wegański z kaszy jaglanej

Kurkuma

V. Dhal z batatów

Kurkuma

VI. Krakersy

Kurkuma

VII. Jajecznica

Kurkuma

VIII. Gruby omlet z łososiem

Kurkuma

IX. Makaron z warzywami

X. Crespéou – wytrawny prowansalski tort

Kurkuma