Magnolia w ogrodzie. Dlaczego magnolia nie kwitnie?

Magnolia w ogrodzie.

Czy magnolia w ogrodzie to dobry pomysł? Magnolie to jedne z najstarszych roślin na planecie, a w chińskiej kulturze symbol szczerości, szlachetności, wytrwałości i miłości do natury.

Jeżeli jesteście na etapie planowania ogrodu i zastanawiacie się nad posadzeniem w nim magnolii, to… nie ma nad czym się zastanawiać. Kiedy blisko 20 lat temu kupiliśmy dom, w ogrodzie rosła już piękna 18-letnia biała Stellata, czyli magnolia gwiaździsta, która dziś jest ogromnym kilkunastometrowym drzewem i wiosną pięknie obsypuje się kwieciem, ale wszystkie pozostałe odmiany (Elizabeth, Genie, Stellata Rosea, Merlot, Nigra) posadziliśmy dopiero w pandemii, w 2020 i 2021 roku. Dziś mają po 4-5 lat, przez co dostojnymi drzewami będziemy cieszyć oczy najwcześniej za dekadę. Najciekawsze odmiany rosną bardzo niespiesznie, dlatego wiele osób wybiera szybsze we wzroście hybrydy, takie jak na przykład różowa Soulangeana, która co roku dominuje w wiosennym krajobrazie.

Magnolia w ogrodzie to drzewo do podziwiania. Kiedy wreszcie zakwitnie, staje się jednym z najpiękniejszych symboli wiosny. A gdy nie zakwitnie, przejściowo może stać się źródłem lekkiej ogrodniczej frustracji. Warto wiedzieć, co może być tego przyczyną.

Dlaczego magnolia nie kwitnie?

Kwitnienie zależy od wielu czynników, w tym w szczególności od nasłonecznienia, nawodnienia, jakości i kwasowości gleby, poziomu mrozów w okresie zimowym czy dobranego stanowiska. Bywa, że magnolia w ogóle nie kwitnie nawet przez pierwsze 5-10 lat od posadzenia, czasem robi sobie sezon przerwy i kwitnie mizernie, nawet jeśli w poprzednich latach kwitła jak szalona. Warto pamiętać, że nic w naturze nie działa non stop na 100% normy, człowiek też ;-) Przyczyną braku kwitnienia magnolii może być praktycznie każdy stres, któremu poddana została roślina, tj. stres wodny, temperaturowy, przenawożenie (z nawozem dedykowanym magnoliom również nie należy przesadzać), stanowisko słabo nasłonecznione, nieodpowiednia gleba w ogrodzie (powinna być kwaśna), etc. W reakcji na stres, wiele roślin (nie tylko magnolie) „oszczędza siły”, na przykład ograniczając kwitnienie w kolejnym roku lub nawet w kolejnych latach. Młode magnolie potrafią zakwitnąć dopiero po upływie kilku lat od posadzenia, a stare co kilka lat odpoczywają, kwitnąc słabiej niż zwykle.

Warto mieć także na uwadze, że kalendarz kwitnienia magnolii może zmieniać się w zależności od uwarunkowań klimatycznych – ta sama odmiana magnolii w jednym roku może zakwitnąć pod koniec marca, a w innym pod koniec kwietnia.

Poniżej, od góry, magnolie: Stellata Rosea, White Stellata, Merlot i Elizabeth (o żółtych kwiatach), która jest na razie kwitnącym badylkiem.

Różowa Stellata zawsze kwitnie pierwsza i co roku mnoży liczbę kwiatów co najmniej przez dwa. Ta ma już trzy latka i około 60 cm wzrostu. W pierwszym roku kwiaty były 2, w drugim 4, a teraz – wiosną AD 2025 – jest ich całe 11 sztuk. Z kolei magnolia Merlot to jedna z najpóźniej i najdłużej kwitnących magnolii o kwiatach w kształcie kielichów.

Brak kwitnienia magnolii może mieć kilka przyczyn:

Młode drzewo

Magnolie często potrzebują kilku lat, by zakwitnąć. Niektóre odmiany cieszą oczy pierwszymi kwiatami już po roku od posadzenia, inne potrafią zakwitnąć dopiero po 5–10 latach.

Jeżeli chodzi o nasze najmłodsze magnolie, Stellata Rosea kwitnie od maleńkości, czyli od posadzenia, co roku podwajając liczbę kwiatów. Na pewno sprzyja temu stanowisko bliskie ideału – słoneczne miejsce w kwaśnej glebie, zlokalizowane tuż przy ścianie budynku, co z jednej strony daje drzewku dodatkowy cieplik, a z drugiej zapewnia osłonę od wiatru. Z kolei Nigra, wstawiona do ziemi 3 lata temu, nie zakwitła do tej pory. Rośnie w cieniu, więc na pierwsze kwiaty przyjdzie nam pewnie poczekać do czasu, aż przerośnie inne okoliczne rośliny, które ograniczają jej dostęp światła.

Niewłaściwie dobrane stanowisko w ogrodzie (za mało słońca, za sucho, za mokro, zbyt wietrznie)

Magnolia najbardziej lubi:

• stanowiska słoneczne i półcieniste, ale z dobrym dostępem promieni słonecznych przynajmniej przez część dnia, 
• stanowiska osłonięte od wiatru (wiatr może m.in. uszkadzać pąki kwiatowe). Łamanie gałęzi przez wichury generalnie życiu magnolii nie szkodzi ani nie zagraża, choć może zaburzać jej oczekiwany pokrój. Drzewo posadzone bliżej domu, w bezwietrznym miejscu rośnie szybciej i mocniej kwitnie,
• gleby kwaśne, przepuszczalne, umiarkowanie wilgotne, zdecydowanie nie podmokłe. Magnolia lepiej będzie rosnąć w dość suchym podłożu niż w zbyt wilgotnym. Gleba zasadowa lub zbyt uboga w składniki mineralne może ograniczać lub powstrzymywać kwitnienie magnolii.

Mrozy czyli taki mamy klimat

Magnolia, co do zasady, tworzy pąki jesienią, dlatego jeżeli zimą lub wczesną wiosną przemarznie, zawiązane pąki kwiatowe mogą tego nie przetrwać.

Na szczęście, coraz więcej odmian magnolii jest wysoce mrozoodpornych. Na podstawie własnych doświadczeń z ogromną 40-letnią białą Stellatą możemy z czystym sumieniem stwierdzić, że magnolia gwiaździsta bez problemu znosi mrozy do nawet -30/35 stopni C. Mała magnolia Stellata Rosea, która liczy dopiero około 70 cm wysokości, również przetrwała kilka zim bez osłony, choć obecnie mrozy są nieporównanie lżejsze niż kiedyś (u nas, na Mazowszu, sporadycznie przekraczają -15 stopni C). Żadna inna z naszych magnolii również nigdy nie ucierpiała w wyniku mrozu, wiosną często doskwiera im natomiast susza. Małe drzewka warto od czasu do czasu podlewać, ale z umiarem (nie zalewać).

Niewłaściwe przycinanie magnolii

Magnolie można kształtować przycinaniem, znoszą to dobrze, ale najlepiej robić to po kwitnieniu, przed zawiązaniem nowych pąków. Jeżeli usunie się młode pędy z zawiązanymi pąkami kwiatowymi, oczywiste jest, że magnolia nie zakwitnie. 

Przenawożenie magnolii

Półki sklepów ogrodniczych pełne są nawozów do magnolii, ale to nie znaczy, że należy te drzewa przekarmiać. Nasze magnolie nawozimy tylko raz w roku (wiosną) albo wcale (gdy zdarzy się nam zapomnieć). Zbyt intensywne nawożenie zaowocuje brakiem kwitnienia. Znów: zawsze warto zachować umiar.

Przesadzanie magnolii

Przesadzanie magnolii to wyzwanie. Można próbować to robić, ale jest to zabieg trudny, ryzykowny i obarczony wysokim ryzykiem porażki, które rośnie wraz z wiekiem drzewa. Magnolia ma bardzo delikatny, płytki i rozbudowany na szerokość system korzeniowy, który łatwo uszkodzić. Jeżeli faktycznie trzeba magnolię przesadzić, najlepiej zrobić to jesienią (październik-listopad). Należy uważać też przy sadzeniu innych roślin w pobliżu magnolii (roślina dobrze znosi towarzystwo wszelkich kwiatów cebulowych, takich jak tulipany, żonkile, narcyzy, szafirki, krokusy, hiacynty, etc).

Poniżej: purpurowa odmiana Genie po dwóch latach od posadzenia zaserwowała uprzejmie dwa pierwsze kwiaty, a od dwóch kolejnych sezonów rośnie, ale nie kwitnie, ponieważ zasłania ją czereśnia, której nie mieliśmy czasu przyciąć.

Kiedy najlepiej kupić magnolię do ogrodu?

Najlepszym miesiącem na magnoliowe zakupy i sadzenie magnolii jest marzec – najwyższej jakości drzewka w najszerszym wyborze sprzedają czynne sezonowo szkółki ogrodnicze, które zwykle otwierają się po zimie 1 marca. Od ilości odmian do wyboru można oszaleć, dlatego do zakupów warto wstępnie się przygotować, typując zawczasu kilka odmian magnolii, które bierzemy pod uwagę. Wiosna zapewnia najbardziej sprzyjające warunki dla ukorzenienia magnolii, a dodatkowo roślina ma cały sezon wegetacyjny na przyjęcie się.

Poniżej: nasza ulubiona szkółka ogrodnicza – tak wygląda sprzedaż magnolii w marcu.