Cristóbal Balenciaga Museoa – muzeum mody w Getarii

Cristóbal Balenciaga Museoa w Getarii czyli o tym, że Euskadi to nie tylko góry, ocean, wino i jedzenie.

Sprawdź też inne wpisy dot. Euskadi.

Czasem jest tak, że do zupełnie nieprzypadkowych miejsc trafia się całkiem przypadkiem. I bardzo dobrze, bo gdyby nie to, mogłoby się okazać, że nie trafi się do nich nigdy. Tak jak do baskijskiego Muzeum Balenciagi, które od 2011 roku funkcjonuje w jego rodzinnej Getarii, oddalonej od Donostii (San Sebastian) o ledwie dwadzieścia kilka kilometrów.

Getaria to niewielka wioska rybacka położona w Euskadi (Kraju Basków), na wybrzeżu Atlantyku. Bardzo urokliwa, może nawet najładniejsza ze wszystkich nadmorskich miasteczek w prowincji Guipuzcoa. Z małym portem, dobrze zachowaną architekturą i pakietem świetnych restauracji, które serwują tak doskonałe i wspaniale przyrządzane ryby i owoce morza, że z San Sebastian jechaliśmy tu na kolację trzykrotnie (–> 10 rzeczy, które musisz zjeść w Euskadi). W tym małym miasteczku, które w sezonie letnim przeobraża się w popularny nadmorski kurort, jest jeszcze jedna atrakcja – Cristóbal Balenciaga Museoa, czyli muzeum mody, które stanowi interesująco i atrakcyjnie zaaranżowaną podróż przez życie i modową twórczość Balenciagi, najsłynniejszego Baska w świecie mody. Twórczość to jak najbardziej właściwe określenie, Balenciaga był bowiem kimś znacznie więcej niż tylko projektantem. Miał wyjątkowy dar kreowania nowatorskich, a jednocześnie precyzyjnych konstrukcji, które ponad wszystko świadczyły o jednym: o niespotykanym u innych talencie i wizjonerstwie. Uważa się go za jednego z najwybitniejszych i najbardziej wpływowych projektantów XX wieku.

Kim był Cristóbal Balenciaga

Cristóbal Balenciaga Eizagirre urodził się w Getarii. Wychowywany był przez matkę, która pracowała na służbie u markizy de Casa Torres, babci przyszłej królowej Belgii, Fabioli. Historia na temat narodzin talentu krawieckiego Balenciagi, której w szczegółach można wysłuchać podczas muzealnej projekcji filmu o projektancie mówi, że mały Cristóbal poznał de Casa Torres w jej posiadłości w Getarii, gdzie zabierała go ze sobą pracująca tam matka. To ponoć pod wpływem tych wizyt i kontaktu ze światem arystokracji chłopiec zaczął zdradzać wyjątkowy talent krawiecki, w wieku około 14 lat odtwarzając samodzielnie kreacje markizy. Finalny efekt tych poczynań był taki, że markiza sfinansowała jego naukę krawiectwa w Casa Gomez w San Sebastián. Później sprawy potoczyły się szybko. W 1917 roku Cristóbal otworzył w mieście swoje pierwsze atelier.

Muzeum

Muzeum poświęcone Cristóbalowi otwarto w Getarii niedawno – 7 czerwca 2011. W tamtym czasie było – i może nadal jest – pierwszym muzeum na świecie, poświęconym w całości pracy kreatora mody. Zaprojektowano je z tego samego powodu, dla którego powstaje gros muzeów na świecie – w celu upamiętnienia twórcy, utrwalenia jego dorobku, udostępnienia go zwiedzającym i upowszechnienia świadomości życia Balenciagi oraz jego wkładu i znaczenia dla historii mody, na którą wywiera wpływ do dziś, choć od czasu, gdy ogłosił rezygnację i wycofał się ze świata mody mija właśnie (w 2018) równe 50 lat. W tym celu opracowano stałą wystawę, obejmującą serię zaprojektowanych przez niego sukien i kostiumów, która zapewnia mocno ogólny pogląd na pracę, a przede wszystkim krawiecki geniusz Balenciagi. Na wystawę stałą składa się wybór około 90 pozycji.

Muzeum ulokowane jest w budynku zespolonym z Pałacem Aldamar, dawną rezydencją markiza i markizy de Casa Torre, mentorów Balenciagi w początkach jego kariery. Budynek składa się z czterech pięter podzielonych na trzy duże przestrzenie wystawowe i sześć sal. Jedna z muzealnych sekcji prezentuje rotacyjny wybór dzieł projektanta (łącznie muzeum dysponuje ok. 1200 sztuk strojów, w tym kilka z zasobów księżniczki Monako – Grace Kelly), z których część należy do kolekcji własnej Fundacji Balenciagi, a pozostałe stanowią własność osób prywatnych. Prócz tego, w muzeum organizowane są różne wystawy czasowe i inne przedsięwzięcia o charakterze edukacyjnym i kulturalnym. Sam budynek muzeum także jest wart obejrzenia (najlepiej po zwiedzaniu wnętrza obejść go wokół) ze względu na interesujące połączenie tradycji i nowoczesności w ramach jednej architektonicznej struktury.

Obecna wystawa – widoczna na zdjęciach poniżej – nosi tytuł CRISTÓBAL BALENCIAGA – MODA I DZIEDZICTWO, zajmuje 900 m2 i jest dostępna do 27 stycznia 2019 r. Rok 2018 – Europejski Rok Dziedzictwa – to jednocześnie 50 rocznica rozstania Balenciagi ze światem mody, który w 1968 ogłosił, że zamyka salony w San Sebastián, Paryżu, Madrycie i Barcelonie. Balenciaga zmarł w 1971 r., a rodzina – jak to rodzina – nie uszanowała ostatniej woli Cristobala i kilka lat po jego śmierci sprzedała prawa do marki, dzięki czemu Balenciaga jako brand funkcjonuje do dziś, z siedzibą w Paryżu. Obecnie należy do holdingu Kering Holland N.V. Biorąc pod uwagę ideały, cele, perspektywę i frustracje samego Balenciagi, można zakładać, że gdyby widział, jakie projekty jego nazwisko firmuje dziś, przeżyłby co najmniej załamanie nerwowe. Tworzył i wyceniał swoją twórczość ekskluzywnie, miał w pogardzie prêt-à-porter, którego nie rozumiał, a współcześnie „Balenciaga” jest marką budzącą jedno skojarzenie – street style.

Poniżej ostatni projekt Balenciagi: zaprojektowane w 1968 r. kostiumy dla stewardes Air France. Balenciaga przyjął to zlecenie (co już samo w sobie – z uwagi na jego pospolitość – było dość niezwykłe), po czym po realizacji całkowicie wycofał się ze świata mody.

„W każdej z jego sukni można przejść do potomności”

Cristóbal Balenciaga określany był przez Christiana Diora mianem wizjonera i mistrza haute couture, Coco Chanel mówiła, że „jedynie on potrafi wykroić materiał, złożyć ubranie i ręcznie je uszyć, podczas gdy pozostali tylko projektują”, a Harper’s Bazaar napisał o nim kiedyś tak: „w każdej z jego sukni można przejść do potomności”. Tu niech przemówią zdjęcia jego słynnych autorskich projektów, które wciąż, niezmiennie i od lat oddziałują na kolejne pokolenia kreatorów mody. W muzeum nie można fotografować, dlatego wszystkie fotografie pochodzą z iPhone’a.

Transmissions (Dziedzictwo i projektowa kreatywność)

Obecnie, w 2018 roku, część parterowej przestrzeni muzeum poświęcona jest projektowi kreatywno-edukacyjnemu, którego idea polega na tym, że Muzeum Cristóbala Balenciagi nawiązuje kontakt z sześcioma prestiżowymi szkołami mody: Central Saint Martins (UAL w Londynie), Królewską Duńską Akademią Sztuk Pięknych (w Kopenhadze), Islandia Academy of the Arts (w Reykjaviku), Shenkar College of Engineering, Design and Art (w Ramat Gan w Izraelu), Kyoto Seika University (w Kyoto) i Parsons The New School of Design (w Nowym Jorku).

Poniżej kilka fotografii z wystawy młodych projektantów – studentów ww. uczelni:

Gdzie: Aldamar Kalea, 6, 20808 Getaria, Gipuzkoa
Godziny otwarcia w sezonie: 10:00-19:00
Cena biletu: 10 EUR per capita
Na parterze muzeum działa mały butik, są tu głównie albumy modowe i książki o historii mody, jakieś drobne gadżety i perfumy. Sprawdź też: Co przywieźć z Kraju Basków?