Ondarea 2018 Doniene Gorrondona – txakoli premium.
„Rachunek jest prosty: im więcej troski i szacunku zapewnisz przyrodzie, tym wyższej jakości produktem przyroda ci się odpłaci”.
Txakoli to dusza Euskadi zamknięta w butelce. Wino, w którym – tak samo jak w Kraju Basków – trudno się nie zakochać od pierwszego wejrzenia. My sprzedaliśmy cząstkę duszy baskijskiej krainie blisko dekadę temu, kiedy przez nieco ponad dwa tygodnie przemierzaliśmy samochodem ten dziko zielony i przepięknie górzysty region, trzymając się głównie granic prowincji Guipúzcoa ze stolicą w Donosti. Poznaliśmy wówczas całkiem spory pakiet mniej lub bardziej niszowych producentów z DO Getariako Txakolina, umknęła nam jednak perełka w postaci Doniene Gorrondona (w apelacji Bizkaiko Txakolina/Txakolí de Bizkaia w pobliżu Bilbao, obejmującej około 420 hektarów winorośli) i jej wyjątkowe txakoli, wykraczające poza klasyczny styl rozpowszechniony przez producentów w rodzaju Txomin-Etxaniz. Doniene Gorrondona stanowi świetny przykład udanej kreatywnej transformacji tradycyjnego wiejskiego baskijskiego domu w autentyczną, lokalną, wysokiej jakości winiarnię, która wytwarza czyste charakterne txakolis, a poza tym z powodzeniem eksperymentuje m.in. z winami musującymi i naturalnymi, ale po kolei.
Baskijska winiarnia Doniene Gorrondona znajduje się w Bakio, nadmorskiej wiosce słynącej między innymi z plaży popularnej wśród surferów i malowniczej wysepki San Juan de Gaztelugatxe, która w siódmym sezonie „Gry o tron” stała się siedzibą twierdzy Smocza Skała. Doniene powstała w roku 1996 w ramach projektu rewitalizacji historycznych tradycji winiarskich Bakio i okolic. Przedsięwzięcie zostało zainicjowane przez czwórkę wspólników (winemakerka Itziar Insausti, jej brat Egoitz Insausti, inżynier rolnictwa Julen Frías i dziennikarz Andoni Sarratea), którzy postanowili wykorzystać potencjał lokalnych, dawno porzuconych winnic. Wspólnie nabyli posiadłość i winnice znajdujące się w obrębie zabytkowego Gorrondona caserío, tradycyjnego baskijskiego gospodarstwa rolnego, którego zabudowania pochodzą z 1852 roku, a odnaleziona w nim dokumentacja dowodzi historycznej produkcji domowego txakoli w gospodarskich obiektach.
Doniene Gorrondona to inicjatywa zrównoważona środowiskowo, skoncentrowana na prowadzeniu działalności w sposób możliwie nieinterwencyjny, z poszanowaniem środowiska naturalnego i bioróżnorodności. Rachunek jest prosty: im więcej troski i szacunku zapewnia się przyrodzie, tym wyższej jakości produktem (tu owocami winorośli) przyroda się odpłaca. Przyjęte cele kształtują dynamikę pracy winiarni, która, przykładowo, wykorzystuje korek z certyfikowanych zrównoważonych gospodarstw, odzyskuje 15% opakowań kartonowych, pracuje na rdzennych drożdżach czy używa beczek produkowanych w spółdzielniach, posiadających certyfikaty ochrony i zrównoważonego rozwoju lasów. Każda parcela i każde poletko żyje własnym cyklem, który wyznacza terminy zbiorów, a grona zebrane z każdej z działek są winifikowane oddzielnie, co pozwala najpełniej wyrazić tożsamość i walory zróżnicowanego lokalnego terroir. Jak podaje książka El Viñedo Español, opublikowana w 1975 roku, Bakio produkuje wytrawne txakoli o wyższej zawartości alkoholu dzięki specyficznym warunkom klimatycznym i wyższym temperaturom niż w innych obszarach obsadzonych Hondarrabi Zuri.
Ondarea 2018 Doniene Gorrondona to txakoli klasy premium, obok którego nie można przejść obojętnie. Winifikacja w skrócie: najlepsze owoce Hondarrabi Zuri zbierane ręcznie z najstarszych działek obszaru Artatxu (z trzech winnic Artatxuzahar, Panadiene i Iturriaga, posadowionych na marglach gliniastych i łupkowych, znacząco ograniczone plony dla osiągnięcia wysokiej jakości gron) i dostarczane w małych skrzynkach do winiarni w ciągu maksymalnie trzech godzin, odszypułkowanie, krótka maceracja na zimno, fermentacja wyłącznie soku z samocieku na naturalnych drożdżach w dużych średnio palonych beczkach z dębu francuskiego, dojrzewanie w tym samym dębie na drobnym osadzie przez 4 miesiące. Txakoli Ondarea zostało zabutelkowane w maju 2019, po czym spędziło rok w butelce nim trafiło na rynek.
Co w kieliszku? Żółto-słomkowy kolor ze złotymi refleksami. Nos o dobrej intensywności, na pierwszym planie dojrzałe cytryny, zielone jabłka i słona morska bryza, po których pojawiają się akcenty drożdżowe i piekarnicze. Nuty tostowe i maślanej brioche zachwycają zarówno w aromacie, jak i na podniebieniu. Aromat ewoluuje, bukiet uzupełniają nuty miodowe muśnięte mleczną czekoladą. Usta szerokie i złożone, o doskonałej dojrzałej kwasowości i długim finiszu. Na podniebieniu wyraźne nuty cytrusowe, do tego gruszka, szczypta anyżu i solanki. Eleganckie, pełne, strukturalne txakoli o jedwabiście kremowej teksturze i wyraźnie atlantyckim charakterze. Dąb w pełni pod kontrolą. W końcówce solone migdały. Rewelacyjne, niezapomniane wino, które w pełni zasługuje na miano płynnego złota Basków. Aż szkoda, że nie mamy więcej butelek. Tak dojrzałe, potencjalnie długowieczne txakoli za kilka lat mogłoby dostarczyć jeszcze ciekawszych wrażeń.
Nazwa: Ondarea 2018 Doniene Gorrondona
Kraj: Hiszpania
Region: Euskadi, Bizkaia, DO Bizkaiko Txakolina
Rodzaj: białe, wytrawne
Szczepy: 100% Hondarrabi Zuri
Moc: 13%
Wino kupiliśmy w Walencji