Txakoli – wyjątkowe wino z Kraju Basków

Txakoli – wino z Kraju Basków.

Txakoli (Txakolina) to płynne złoto Basków. Lekkie, wspaniale orzeźwiające, bardzo delikatnie musujące wino o bogatym kwiatowo-cytrusowym aromacie, które wspaniale sprawdza się w ciepłe letnie miesiące i stanowi niezwykle przyjemną odskocznię od muscadet. Poza tym, na tle popularnych, często do bólu banalnych białych win (nie dlatego, że są banalne z definicji, tylko dlatego, że zwykle upowszechnia się i masowo zdobywa rynek to, co przeciętne), Txakoli jest czymś wyjątkowym. Oryginalnym, charakternym, jedynym w swoim rodzaju, jak na wino z niepokorną baskijską duszą przystało.

Obecne zainteresowanie Txakoli w naszym kraju, a przede wszystkim świadomość jego istnienia (o niewątpliwych walorach samego wina nie wspominając) można porównać z analogicznym stanem sprzed 10-15 lat dotyczącym ówcześnie francuskiego muscadet. Otwieramy się na świat bardzo niespiesznie, ale z drugiej strony… lepiej, by działo się to w ślimaczym tempie, niż gdyby miało nie dziać się wcale.

Na pocieszenie można powiedzieć, że Txakoli winem niszowym jest właściwie wszędzie, poza granicami samego Euskadi. Z punktu widzenia Basków to jednak nieistotne. W Kraju Basków Txakoli nie produkuje się dużo, a większość win i tak konsumowana jest do wewnątrz, ponieważ tam wino to, traktowane jako basque bubbles, od lat jest numerem jeden. Dla takich jak my to jednak spora strata. Txakoli wystarczy spróbować raz, by zrozumieć, że to wino jest tak dobre, że powinno osładzać nam lato co roku, a nie tylko wtedy, kiedy wybierzemy się do baskijskiej krainy i nawieziemy tyle butelek, ile bagażnik (albo walizka) pozwoli. Poza Euskadi, Txakoli warto szukać przede wszystkim w Asturii i we francuskiej części Kraju Basków (Iparralde), w Pirenejach.

Powtórzmy: Txakoli to wino oryginalne, z charakterem, jedyne w swoim rodzaju. W 100% baskijskie, co oznacza, że dla własnego bezpieczeństwa w Euskadi lepiej nie nazywać go winem hiszpańskim ;-) Szczególnie na prowincji Baskowie uprzejmie, acz stanowczo i z uporem godnym lepszej sprawy (a może właśnie nie?) tłumaczą przybyłym, jak bardzo Kraj Basków Hiszpanią nie jest. I odwrotnie.

Poniżej: K5 Txakolina – Bodega K5 Argiñano, 95% Hondarrabi Zuri

Txakolina z regionu Bizkaia/Vizcaya jest produkowana w ramach apelacji (Denominación de Origen) Bizkaiko Txakolina – Chacolí de Bizkaia, z Araba/Álava – Denominación del Valle de Ayala, a z Gipuzkoa/Guipúzcoa – Denominación de Getaria (Getariako Txakolina).

Txakoli wytwarza się z lokalnych endemicznych szczepów, wśród których w prowincji Guipúzcoa naczelne miejsce zajmuje Hondarrabi Zuri (wina białe), a za nim Hondarrabi Zuri Zerratie (białe) i Hondarribi Beltza (czerwone). Txakolina jest winem niesamowicie orzeźwiającym, świeżym, mocno wytrawnym, przeważnie lekkim (ale nigdy banalnym), choć bywa i bardziej złożone (dlatego warto kupować również droższe butelki), lekko musujące, stąd częste posługiwanie się w odniesieniu do Txakoli określeniem basque bubbles. By w pełni zrozumieć, czym jest Txakoli, na czym polega jego unikatowy charakter i jakie doznania ze sobą niesie, trzeba go po prostu próbować. Próbować i poznawać. Nie raz, nie dwa, ponieważ każde wino jest inne. Im bardziej niszowe, tym ciekawsze, tak jak na przykład wyjątkowa Flysch Txakolina. To wino wytwarzane z winorośli uprawianych na klifach Sakonety.

Poniżej: Flysch Txakolina – Bodega Gorosti (Elorriaga), 95% Hondarrabi Zuri

Txakoli jest znakomite samo w sobie, dlatego nie potrzebuje akompaniamentu, ale sprawdza się w każdej sytuacji. Zarówno jako aperitif (pięknie pobudza kubki smakowe), jak i spontaniczne letnie orzeźwienie całkiem sauté. Świetnie współgra też z owocami morza, ceviche, rybami przyrządzonymi w baskijskim stylu, czyli po prostu rzuconymi w całości na ruszt, etc.

Poniżej: Ospeleko Ecológico Txakolina 2015, DO Txakolí de Getaria, Hondarrabi Zuri

Poniżej: Katxina Txakolina 2017 – Bodega Katxina, 100% Hondarrabi Zuri

Txomin Etxaniz (Hondarrabi Zuri) to txakoli najpopularniejsze w Donosti i okolicach. Powstaje w winnicach w okolicy Getarii i oznaczone jest certyfikatem pochodzenia apelacji Getariako Txakolina. Na Txomin Etxaniz trafisz dosłownie wszędzie. I w Mugaritz, i w restauracjach w rybackich wioskach. Jest dostępne w każdym sklepie z winami i pamiątkami, a jego cena zwykle nie przekracza 10 EUR. Jeżeli w jakimś winnym butiku okazuje się, że Txakoli mają tylko jednego rodzaju, ślepo można obstawiać, że to Txomin Etxaniz.

cdn.