Rzeżucha – jak siać kiełki w domu?

Rzeżucha – jak siać kiełki w domu?

Rzeżucha!

Żadna inna roślinka nie kojarzy mi się z wiosną i świętami wielkanocnymi tak bardzo, jak ta. Piękną, soczyście zieloną rzeżuchę można mieć zawsze, niezależnie od tego, jak bezczelnie przeciąga się zima albo jak bardzo opóźnia się wiosna. W marcu czy kwietniu, generalnie wczesną wiosną, gdy chrupkie szparagi, młody bób czy soczyste truskawki i maliny wciąż pozostają w sferze marzeń lub zeszłorocznych wspomnień, rzeżucha jest na wyciągnięcie ręki. Wystarczy kupić nasiona dobrej jakości (nie w markecie, a w sklepie ogrodniczym), watę, połączyć jedno z drugim w płaskim naczyniu, podlewać i kilka dni odczekać. To coś jak wiosna instant ;-)

Kiełki rzeżuchy to dla nas smak dzieciństwa, który nieodłącznie kojarzy się z wiosną i wiosennymi świętami, ponieważ to właśnie wtedy matki i babcie jak na komendę wysiewały rzeżuchę. Jej charakterystyczny, wyrazisty, lekko kwaskowaty smak dla niektórych bywa wyzwaniem. Zaraz znajdzie się ktoś, kto napisze, że rzeżuchy nie znosi albo chociaż nie jest w stanie znieść jej zapachu. Bywa i tak. Dla jednych kiełki rzeżuchy to wspaniały dodatek do omletów, jajecznicy, sałatek, placków, kanapek, twarogu, różnych dań warzywnych, a dla innych – niekoniecznie. Co ludzik to opinia. Tak czy owak, warto się do rzeżuchy przekonać, ponieważ jest nie tylko bardzo smaczna, ale i wartościowa z odżywczego punktu widzenia.

Kiełki rzeżuchy są bogatym źródłem witaminy C i antyoksydantów (przeciwutleniaczy), które chronią organizm przed rozwojem komórek nowotworowych, a poza tym wpływa korzystnie m.in. na tkankę włosów. Niektórzy twierdzą, że nie powinno się jeść rzeżuchy w większych ilościach niż 2-3 łyżeczki dziennie, ponieważ działa moczopędnie. My jemy zwykle dwa razy więcej i nic złego się nie dzieje. Woda mineralna i kawa też są moczopędne, a nikt ich z tego powodu nie ogranicza.

W związku z tym, że kiełków rzeżuchy obydwoje jemy sporo, zwykle wysiewam je na starej dużej blasze do pieczenia. Dzięki temu przez 4-5 dni można jeść rzeżuchę do każdego śniadania, obiadu czy kolacji. Dobrze sprawdzają się też płaskie naczynia ceramiczne z niskimi ściankami, które nie ograniczają dopływu światła.

Rzeżucha z moskolami i fetą (1) oraz owczy twaróg z rzeżuchą i czerwonym pieprzem (2) smakują doskonale!

Jak siać i pielęgnować rzeżuchę w domu?

To banalnie proste, choć wymaga nieco staranności i uwagi. Nie sądziłem, że kiedykolwiek będę o tym pisać, ale po styczniowych zdjęciach rzeżuchowej puszczy na fikowym fanpage prosiliście o instrukcję, więc oto jest.

Przy pierwszym podejściu do rzeżuchy nie warto robić zapasów nasion. Lepiej kupować świeże nasiona na bieżąco. Jedna mała paczuszka o wadze kilku gramów jest bardzo wydajna – można z niej wysiać mnóstwo kiełków.

Lista rzeczy potrzebnych do uprawy jest krótka. To nasiona, wata, płaskie naczynie o równej powierzchni oraz woda. Plus nożyczki, kiedy już będzie co ścinać do śniadania. Miski z wypukłym dnem słabo się nadają, ponieważ dystrybucja wilgoci nie przebiega w nich prawidłowo, a wata z nasionkami rzeżuchy powinna być nawilżana równomiernie. Blaszki o różnej powierzchni – w zależności od potrzeb – sprawdzają się znacznie najlepiej.

Rzeżucha – instrukcja obsługi:

• Przygotuj podkład pod uprawę: dno płaskiego naczynia wyłóż grubą warstwą waty.
• Na watę wysyp nasionka rzeżuchy (dość gęsto) i obficie zwilż watę wodą. Nasionka można również dodatkowo namoczyć przez noc przed wysianiem. W początkowej fazie (kiedy kiełki są malutkie) watę można delikatnie podlewać przy użyciu strzykawki, a kiedy pojawią się nieco podrośnięte kiełki najlepiej używać zraszacza.
• Blaszkę z rzeżuchą ustaw w ciepłym miejscu z dostępem do światła słonecznego. Dobrze sprawdza się parapet, pod warunkiem, że nie buzuje pod nim mocno rozgrzany kaloryfer.
• Rzeżuchę delikatnie nawilżaj nie rzadziej niż 2-3 razy dziennie. Nie podlewaj jej na zapas. Najlepiej podlewać ją rano i po powrocie z pracy, chyba, że masz ten luksus, że jesteś w domu o innych porach dnia. Jeżeli możesz podlewać rzeżuchę częściej niż 2 razy dziennie, delikatnie nawilżaj ją wodą w mniejszych ilościach nawet 4-5 razy dziennie. Małe, rozwijające się kiełki lepiej przyjmują zraszanie niż tradycyjne podlewanie podłoża z dzbanka. Kiedy się ukorzenią, podlewanie z dzbanka jest OK.
• Kiełki rzeżuchy, w zależności od warunków, wyrosną w ciągu 4-6 dni. Dobrze pielęgnowana rzeżucha, odpowiednio podlewana (niepodsuszana i nieprzelewana) rośnie błyskawicznie, w 4 dni potrafi urosnąć tak, że w pełni nadaje się do jedzenia.
• Jeżeli rzeżucha pleśnieje, oznacza to, że była podlewana ponad miarę. Takie kiełki nie nadają się do użycia, kiełki należy wysiać ponownie.
• Jeżeli rzeżucha żółknie i wysycha, oznacza to, że a) ma za mało wody b) za długo rośnie. Kiełki mogą rosnąć nawet 10-12 dni, ale wówczas stają się twardsze, a część ich listków traci intensywnie zielony kolor i żółknie.