Cataplana krok po kroku – łatwy przepis na portugalski klasyk.
Cataplana to charakterystyczne, zamykane na klipsy miedziane naczynie (uznawane za pierwowzór szybkowaru) przypominające muszlę, pękate UFO albo dwa nałożone na siebie i złączone zawiasami woki.
Dzięki możliwości szczelnego zamknięcia dwóch połówek naczynia, cataplana faktycznie działa jak szybkowar, przez co gotowana w niej potrawa zachowuje pełnię skondensowanego smaku i aromatu. W cataplanie można przyrządzić dosłownie każde jednogarnkowe danie, i choć używa się jej przede wszystkim do gotowania ryb i owoców morza, nic nie stoi na przeszkodzie, by użyć jej też do przygotowania mięsa albo wyłącznie warzyw.
Cataplana to również nazwa potrawy przyrządzanej w tym naczyniu (podobnie jak paella i paellera, czyli patelnia do smażenia paelli). Każdą cataplanę – także tę, na którą przepis znajdziesz poniżej – można przygotować nie tylko w cataplanie, ale także w zwykłym garnku lub rondlu, chociaż… liczy się autentyczność, a dodatkowo prawdziwa cataplana to fajny gadżet przywołujący najlepsze wspomnienia z portugalskich wakacji ?
W przypadku duszenia dań w cataplanie obowiązują dwie podstawowe zasady:
(1) składniki układa się warstwowo, oraz
(2) używa się bardzo niewiele płynu – zwykle wystarcza tylko trochę wina. Składniki mają gotować się we własnych sokach. Podobnie jak w szybkowarze, nie otwieraj pokrywy w trakcie, by sprawdzić stan zawartości przed upływem przewidzianego czasu. Nie znaczy to oczywiście, że nie można przedłużyć gotowania, jeżeli któryś ze składników okaże się niegotowy – w takim przypadku po sprawdzeniu stanu potrawy wystarczy zamknąć cataplanę i gotować dalej.
Mój zestaw warzyw to propozycja, którą możesz modyfikować. Dobrze sprawdzą się także inne warzywa, np. pietruszka, seler naciowy, fenkuł, brukiew czy batat.
Kolejność układania warzyw w cataplanie lub garnku do pewnych granic może ulegać zmianom (np. marchew i seler bez problemu można zamienić miejscami), ale pomidory zawsze powinny znajdować się na dnie naczynia. Są najbardziej soczyste, a zawarta w nich woda sprawia, że składniki cataplany gotują się szybko i idealnie. Ziemniaki z kolei najlepiej ułożyć na samej górze (pod papryką). One są w cataplanie najważniejszym warzywem, a dzięki takiemu umiejscowieniu pięknie ugotują się na parze.
Po filety z suma sięgam kiedy tylko mam okazję, ale w razie potrzeby suma z powodzeniem zastąpi choćby dorsz (polędwica lub filet) albo inne mało ościste ryby o białym mięsie (najlepiej w postaci filetów bez skóry).
Cataplana krok po kroku – SKŁADNIKI na 2 duże porcje:
- 1 duży pomidor (lub 2 mniejsze)
- 1 czerwona cebula (lub zwykła)
- 1/2 selera
- 1 marchew
- 3-4 ziemniaki
- 1 czerwona papryka
- 1 papryczka chilli
- 1 filet z suma (może być również dorsz, miętus, etc.)
- 200 ml białego wytrawnego wina
- garść natki pietruszki
- sól
- pieprz
- oliwa extra vergine
Cataplana krok po kroku – PRZEPIS:
*By zobaczyć zdjęcia krok po kroku – kliknij w poszczególne frazy
- W cataplanie ułóż kolejno warstwami: pokrojone pomidory, półtalarki cebuli, marchew posiekaną w cienkie plasterki, seler pokrojony w cienkie plasterki, ziemniaki pokrojone w cienkie plasterki, pokrojoną paprykę i chilli oraz grubo posiekaną natkę pietruszki. Dopraw solą i pieprzem.
- Na wierzchu ułóż przekrojony na dwie części filet z suma.
- Wlej wino i porządny chlust oliwy.
- Zamknij cataplanę i gotuj około 20 minut.
- Zdejmij z ognia i odczekaj 3 minuty, zanim otworzysz cataplanę. Podawaj na gorąco.
Pro tip: Do cataplany polecam wytrawne prowansalskie organiczne wino z Cassis – Domaine du Bagnol Cassis Blanc 2016 (Sebastien Genovesi). To blend trzech szczepów – Marsanne, Clairette i Ugni Blanc. Dobrze komponuje się z wszelkimi daniami z owocami morza.
Byłam w Portugalii i nie trafiłam na to danie, a idealnie celuje w moje smaki. Uwielbiam warzywa w połączeniu z owocami morza!
Wspaniałe danie. Nie mam cataplany, ale spróbuję zrobić w płaskim szerokim rondlu.
Cataplana jest super, ale nie jest niezbędna:-)
Czy rybę mogę zastąpić mięsem z piersi indyka?
Tak
Cataplana powina być podawana jedynie z ryżem, a nie z ziemniakami. Każdy Portugalczyk to potwierdzi :)
Pozdro.
Co za bzdety:-) Jadłem kilka, wszystkie z ziemniakami. Tu masz okazję zobaczyć, jak wygląda prawdziwa portugalska cataplana: https://www.facetikuchnia.com.pl/index.php/o-tonel-tavira-portugalia-recenzja/
Poza tym, kupiłem w Portugalii oryginalną miedzianą cataplanę, do której dorzucona była m.in. książeczka z portugalskimi przepisami na cataplanę i wszystkie receptury zawierały ziemniaki (a ryżu nie zawierała żadna). Następnym razem, kiedy będziesz w Portugalii, zjedz cataplanę w ciekawszym lokalu niż bar dla turystów przy głównej ulicy;-)
SUPER zupa Cataplana. Gdzie mogę kupić ten piękny garnek do przygotowania tej potrawy.Pozdrawiam.
Oryginalne miedziane naczynie do cataplany można kupić w Portugalii https://www.facetikuchnia.com.pl/co-przywiezc-z-portugalii-zakupy-na-urlopie/ albo zamówić online, w tym sklepie: https://www.cataplana.com/catalogue.php. Kupowałem online, przysłali dość szybko, solidnie zabezpieczoną paczką, w stanie idealnym.
A jakie koszty przesyłki są do Polski? Jakoś nie mogę się dopatrzeć na stronie.
W 2016 roku przesyłka kosztowała 60 EUR.
Może jadł paelle
Ja? Jadł;-) Przepisy: https://www.facetikuchnia.com.pl/tag/paella/
Uwielbiam cataplanę, zamawiam zawsze, kiedy jestem w Algarve! Serdeczności:)
Dziękuję Ci bardzo za ten przepis, będę korzystać na pewno. Czy możesz polecić jakąś szczególnie wartą uwagi portugalską restaurację? Właśnie jesteśmy w Portugalii 2 miesiące i próbujemy różnych smaków. Na stałe jesteśmy w Porto, ale mamy auto i jeździmy po kraju, teraz Albufeira. Dla autentycznej, wyjątkowej kuchni pojedziemy gdzie trzeba.
Wielu restauracji z Porto z ostatnich dwóch lat nie zdążyliśmy opisać (2020, 2021), ale jest szansa, że w kolejnym tygodniu damy radę. Tak czy owak, skoro bazę masz w Porto, sama pewnie wszystko wiesz;-)
Jeżeli naprawdę „pojedziesz, gdzie trzeba” jedź do Douro:-) To nasz ulubiony region.
https://www.facetikuchnia.com.pl/casa-dos-ecos-pedro-lemos/
https://www.facetikuchnia.com.pl/pinhao-wino-i-jedzenie-2021/
Macierzysta gwiazdkowa restauracja Lemosa (w Foz do Douro) jest trochę drętwa, choć jedzenie dobre. Casa dos Ecos, w której też gotuje Pedro, podobała nam się pod każdym względem tak bardzo, że jedliśmy tam trzy razy;-)
Nie wiem tylko, ile z ww. miejsc jest teraz otwartych. Low season to dla wielu z nich również czas odpoczynku.
Czy cataplanę stawiamy bezposrednio na gazie czy na płytce?
Bezpośrednio na ogniu.