Jarzynowa lipcowa - z siemieniem lnianym

Jarzynowa z siemieniem lnianym.

Jarzynowa pełna młodych sezonowych warzyw to jedna z naszych ulubionych zup. Gotowana na bogato, gęsta od roślinnych smakołyków, które hojnie rozdaje lato, zawsze podawana z konkretną warzywną górką. Moja wersja lipcowej jarzynowej to między innymi bób i jarmuż toskański, ale równie dobrze mogą tu trafić całkiem inne warzywa. Grunt, by były świeże, dobrane zgodnie z porą roku i dostępnością na targu czy bazarze.

Zupy takie jak ta służą nam za cały posiłek i wystarczają na dwa-trzy dni. Zwykle niczym ich nie zagęszczam, chyba że akurat mam do wykorzystania wiórki po tłoczeniu oleju na zimno. Makuch, czyli produkt uboczny w procesie domowego tłoczenia oleju, to wartościowe źródło roślinnego białka o niskiej zawartości tłuszczu, którego nigdy nie powinno się wyrzucać! Makuch lniany zawiera ok. 80% białka. To doskonały naturalny zagęstnik do zup i sosów, który można wykorzystać również na inne sposoby; więcej pomysłów znajdziesz w tym wpisie.

Dodane do zupy wiórki po tłoczeniu oleju z siemienia lnianego sprawiają, że gotowa jarzynowa smakuje jak krzyżówka krupniku i żurku na zakwasie. Jest pyszna! Takie czary :-)

Uwagi:

Wino to składnik opcjonalny – wzbogaca smak, ale jeżeli wolisz, możesz je pominąć. Możesz również zastąpić białe wino wytrawnym winem czerwonym albo – zamiast wina – dodać wytrawny cydr (cidre brut)
Jeżeli nie masz dostępu do jarmużu toskańskiego, dodaj zwykły jarmuż (zielony lub fioletowy)
Zupa to jeden z niezawodnych sposobów na spożytkowanie wiórków po tłoczeniu oleju, które znakomicie sprawdzają się w roli zagęstnika. W ten sposób możesz zużyć każde wiórki po tłoczeniu oleju z orzechów, ziaren lub nasion. Wytłoczyny po wyciskaniu oleju z siemienia lnianego już świeżo po tłoczeniu są tak suche i kruche, że nie trzeba ich nawet dosuszać. Do zupy możesz je dodać w naturalnej postaci albo zmielone na mąkę (nie ma żadnej różnicy). Włosi często zagęszczają zupy i gulasze czerstwym chlebem – Ty, szczególnie jeżeli jesteś bezglutenowcem, który pieczywa gluten free je niewiele albo wcale, spokojnie zastąpisz chleb makuchem
Zagęstnikiem może być makuch z dowolnych ziaren czy orzechów, nie tylko makuch lniany

Czytaj też:

Domowa prasa do oleju – wszystko, co chcesz wiedzieć, a nie masz kogo zapytać

Tłoczenie oleju domową metodą to proces zero waste. Głównym zadaniem prasy do oleju jest pozyskiwanie olejów z orzechów i nasion, ale produkty uboczne tego procesu również są wartościowe z odżywczego punktu widzenia i znajdują zastosowanie w kuchni. Wytłoki z orzechów, ziaren i nasion warto wykorzystać jako roślinne wysokobiałkowe suplementy diety. W zależności od rodzaju orzechów i nasion, odpady po tłoczeniu oleju mogą mieć różną konsystencję i smak. Jedne są wyraźnie słodkawe (jak wytłoki po orzechach macadamia, piniolach czy nerkowcach), inne lekko goryczkowe (jak np. wiórki po orzechach włoskich, pestkach dyni czy ziarnach słonecznika). Jedne są bardziej suche, inne tłustsze; wszystkie stanowią doskonałe źródło białka i błonnika.

Co do zasady, odpad po tłoczeniu oleju jest na tyle suchy, że najlepiej odstawić go na kilka dni, po czym zmielić w robocie kuchennym lub blenderze na mąkę. Większość pozostałości po tłoczeniu oleju nadaje się do tego celu, w szczególności orzechy włoskie, sezam, siemię lniane, orzechy laskowe, pistacje, migdały, pestki dyni czy nasiona słonecznika. Wiórki powstałe po tłoczeniu oleju można również dodać do jogurtu, owsianki, twarogu albo zmiksować np. z daktylami czy suszonymi morelami i ukulać z nich słodkie dwuskładnikowe wysokobiałkowe wegańskie trufle. Jak poza tym można ich użyć? Poświęciliśmy tej kwestii odrębny wpis: Jak użyć wiórków po tłoczeniu oleju?

Jarzynowa z siemieniem lnianym – SKŁADNIKI na 6-8 porcji:

ok. 300 g jarmużu toskańskiego
ok. 500 g bobu (waga po ugotowaniu i obraniu ze skórki)
4-5 młodych marchewek
1 duża cebula
2 pęczki brokułu gałązkowego
fenkuł (koper włoski)
2 pomidory malinowe
500 ml białego wytrawnego wina
ok. 150 g wiórków po tłoczeniu oleju lnianego z siemienia lnianego
duża garść natki pietruszki, posiekanej
duża szczypta soli, roztartej w moździerzu
łyżeczka pieprzu, roztartego w moździerzu
pół łyżeczki ziela angielskiego, roztartego w moździerzu
łyżeczka nasion fenkułu, roztartych w moździerzu
oliwa extra vergine

Jarzynowa z siemieniem lnianym – PRZEPIS:

Ugotuj bób (ok. 3 minuty – Jak gotować bób?), przelej go pod zimną bieżącą wodą i obierz ze skórki. Przełóż do miski.
W głębokiej patelni podsmaż posiekaną cebulę oraz marchewkę posiekaną w plasterki.
Po kilku minutach dodaj posiekany fenkuł (koper włoski). Jeśli używasz większego i starszego fenkułu, przed użyciem usuń twardszą końcówkę. Podsmaż przez kilka minut.
Przełóż warzywa do garnka. Dodaj pokrojone pomidory (ja dodaję malinówki obrane ze skórki), jarmuż i brokuł gałązkowy. Z jarmużu usuń wcześniej łodygi i porwij listki na mniejsze kawałki. Z brokułu odetnij końcówki, a większe różyczki przekrój wzdłuż na połówki.
Wlej wino i tyle wody, by tafla płynu zrównała się z warzywami. Dodaj przyprawy.
Zagotuj zupę, zmniejsz ogień i gotuj około 10 minut. Odlej trochę płynu z zupy do miski i dodaj wiórki po tłoczeniu oleju. Wymieszaj, po czym dodaj do zupy wraz z wyłuskanym wcześniej bobem.
Całość gotuj jeszcze ok. 3-4 minuty. Na koniec dodaj posiekaną natkę. Jarzynową z siemieniem lnianym podawaj gorącą. Przed podaniem skrop oliwą.
Nadprogramową ilość zupy przechowuj w lodówce do 3 dni.