Quinta do Mourão – w wyjątkowych winnicach powstają magiczne wina

Quinta do Mourão to niezwykła winnica w dolinie Douro, której wspaniałe wina trudno kupić nawet w samej Portugalii, dlatego trzeba udać się do źródła. Tradycja, szacunek dla czasu i surowca, a co najważniejsze unikalna metodologia – wszystko to przekłada się na produkt, który – co tu kryć – nie ma konkurencji. Na doskonałe S.Leonardo 10 Tawny trafiliśmy po raz pierwszy w 2015 w nieistniejącym już wine barze Vinologia w Porto, ale do Quinta do Mourão dotarliśmy dopiero w pandemicznym 2020, który dla nas – z perspektywy wina – był świetnym rokiem pełnym samych pięknych wrażeń.

Do Peso da Régua dojedziesz bez problemu pociągiem zarówno z Porto, jak i z Pinhao, ale by dotrzeć do Quinta do Mourao samochód jest już niezbędny. Nie sprzyjało to szczególnie degustacji 8 wzmacnianych win, którą zaplanowaliśmy na tamto upalne sierpniowe przedpołudnie, ale szczęśliwie Rita Braga sama uprzejmie zaproponowała, że w razie potrzeby odbierze nas z dworca kolejowego. Dzięki jej uprzejmości mogliśmy poszerzyć spektrum degustacji, bez stresu co do wpływu wina na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych ;) Jadąc do Quinta do Mourão, ulokowanej na południowym brzegu Douro, na zachód od Régua, mijamy hektary malowniczych winnic, rozciągniętych na pofałdowanym zboczu wzgórza górującego nad rzeką Douro, poprzecinanych kilkoma gruntowymi drogami, usianych bielonymi budynkami, zarówno mieszkalnymi, jak i gospodarczymi. Wszędzie wokół winorośle, a obrazu dopełniają drzewa pomarańczowe, oliwne, migdałowe… Sielskie krajobrazy typowe dla Douro.

Winnicę założył Mário Braga, a jego syn Miguel wraz z rodziną kontynuuje tradycję winiarską zapoczątkowaną przez ojca. Mário Braga dorastał w Vila Nova de Gaia, a w 1972 zrealizował swe dziecięce marzenie i nabył Quinta do Mourão wraz z 4 innymi posiadłościami w Douro. Nie myślał o tworzeniu marki, produkował wino w hurcie i odsprzedawał je spedytorom. Syn Mário, Miguel Braga, spędzając coroczne wakacje w Douro, pracował przy zbiorach od 12 roku życia, oswajając się w ten sposób z magią procesu powstawania wina. Po śmierci Mário w 1999, rodzina Braga utworzyła spółkę Mário Braga Herdeiros (dosłownie: Spadkobiercy Mário Braga) i postanowiła wytwarzać wino pod własnym szyldem. Zbudowano nową winnicę, a około roku 2005 Miguel porzucił bezpieczną profesję (jest ekonomistą), by w pełnym wymiarze poświęcić się pracy nad rozwojem rodzinnego projektu winiarskiego. Mário Braga Herdeiros wprowadziła na rynek nową markę tawny porto oraz białych starzonych porto (S. Leonardo) i dwa nowe szyldy wina Douro DOC – Rio Bom i Quinta do Mourão. Łącznie, Braga ma niespełna 100 hektarów winnic, z których pięć nabytych przez Mario w początku lat siedemdziesiątych leży na wysokości około 150 metrów npm, a Quinta do Sol – na wysokości 480 m npm, na północ od koryta rzeki.

Quinta do Mourão jest własnością rodziny Braga od 1972 roku, ale jej historia sięga znacznie dalej. Winnica pojawia się na XIX-wiecznej mapie Alto Douro autorstwa barona Josepha Jamesa Forrestera. Uważa się też, że główny dom i sąsiadująca z nim kaplica na terenie winnicy pochodzą z XVI wieku, a produkcja wina i proces dojrzewania odbywały się w piwnicach pod głównym budynkiem. Kiedy Braga nabył posiadłość, dom był wrakiem bez dachu, a budynki gospodarcze znajdowały się w kompletnej w ruinie. Rozpoczęto prace renowacyjne, w maksymalnym stopniu zachowując jednak oryginalny charakter zabudowy, w tym wspomnianą zabytkową kaplicę przy zachodnim krańcu budynku. Z kolei w 2002 Miguel zbudował nową, nowoczesną przetwórnię, a to dopiero początek zmian i innowacji wdrażanych przez drugie (Miguel) i trzecie (Rita, jego córka) pokolenie Braga.

Obok Quinta do Mourão rodzina posiada cztery inne quintas, nabyte przez Mario w tym samym czasie. Na tym samym południowym brzegu Douro, nieco dalej na zachód, leży Quinta das Barrojas, która ma tylko pół hektara winorośli i ok. 3 000 drzew czereśni. Z kolei dalej na wschód, na północnym brzegu Douro, po obydwu stronach Miradouro de São Leonardo da Galafura, znajdują się trzy kolejne winnice: Quinta da Marialva, Quinta da Poisa i Quinta da Costa de Cima (dwie ostatnie to mieszane nasadzenia różnych szczepów). Quinta da Poisa położona jest na zboczu wzgórza w kierunku São Leonardo, z widokiem na wioskę Covelinhas, z dobrą ekspozycją wschodnią i południową. Nieco dalej w górę rzeki, na wschód od São Leonardo, znajduje się Quinta da Costa, która obejmuje mniej więcej górną połowę wzgórza, zwróconą całkowicie na południe nad Douro, a także rozciąga się z tyłu wzgórza na północ i zachód w kierunku rzeki Ceira. Gdy Mário Braga nabył te posiadłości w Alto Corgo, quintas były zarządzane przez braci, którzy załatwiając wspólne interesy tradycyjnie spotykali się w pół drogi, w okolicy obecnego Miradouro de São Leonardo; dziś winnicami zarządzają synowie wspomnianych caseiros. Właśnie z uwagi na tę tradycję nazwa São Leonardo stała się szyldem dla porto (tawny 10, 20, 30 i 40 oraz białych starzonych wedle tych samych reguł), wytwarzanych przez rodzinę Braga.

Cały zbiór winogron w winnicy odbywa się ręcznie, a wina dojrzewają w beczkach i butelkach zarówno w starych, jak i nowych adegach oraz w „Port Knox”, który jest przepastnym zabytkowym magazynem (armazem), wzniesionym na wzgórzu na zachód od głównego domu. Zatopioną w gęstym półmroku przestrzeń Port Knox wypełniają ogromne balseiros, używane do starzenia tawnies, w tym jedna beczka zrobiona przez Mario w 1972 roku, w której dojrzewa 30-letnie tawny S. Leonardo.

Czerwone wina stołowe powstają pod markami Quinta do Mourão i Rio Bom, najczęściej z mieszanki trzech szczepów: Tinta Roriz, Touriga Nacional i Touriga Franca. W wybranych latach quinta wytwarza colheitas. Wina dojrzewają co najmniej 9 miesięcy w beczkach z francuskiego dębu. Poza tym, np. w 2003 Braga wyprodukował 100% Touriga Franca, która leżakowała 24 miesiące w jasno palonym drewnie. Z kolei Rio Bom Grand Reserva 2004 cuvée, powstały w hołdzie dla Mário Braga pięć lat po jego śmierci, był blendem pięciu odmian winogron pochodzących z pięciu quintas i butelkowanych po 5 latach, z czego 13 miesięcy wino spędziło w beczkach z francuskiego dębu.

W ramach zamówionej przez nas degustacji porto w Port Knox (do wyboru są dwie lokalizacje: Port Knox i Casa das Batatas) spróbowaliśmy 4 x tawny (10, 20, 30, 40-letnie) i 4 x white (analogicznie: 10, 20, 30, 40-letnie). Wszystkie były pięknie złożone, o doskonałej, zbalansowanej kwasowości. Każde porto sprawiało wrażenie starszego i dojrzalszego niż wskazywałaby etykieta, co stanowiło chyba największe zaskoczenie. Jeżeli uważasz, że wszystkie tawnies smakują tak samo, uwierz, że 30-letniemu Tawny S. Leonardo dorównuje chyba tylko Tawny 30 Ramos Pinto, a 40-letniemu S. Leonardo white nie dorównuje chyba nic. To, póki co, najlepsze white ‘Tawny’, jakie mieliśmy okazję pić.

S. Leonardo 10 Tawny to m.in. Touriga Nacional, Touriga Franca, Tinta Roriz, Tinta Barroca i Tinto Cão. Bogactwo aromatu, rodzynki i inne suszone owoce, pełne, treściwe porto z długim finiszem. Każde kolejne, dłużej starzone Tawny z Quinta do Mourao to wyższa forma porto, ale nawet Tawny 10 smakuje po prostu doskonale, więc jeżeli nie chcesz wydawać więcej, z czystym sumieniem: nie musisz, ponieważ „10” również dostarcza mnóstwo winnej przyjemności.

S.Leonardo 20 white ‘Tawny’ powstaje z winogron pochodzących z Quinta da Poisa, którą porastają w znacznej części szczepy Códega, Malvasia i Serçial. Smakuje jak pikantno-cytrusowe orzechy włoskie zanurzone w skoncentrowanym leśnym miodzie, cudne porto!

Wraz z posiadłością, familia Braga nabyła zgromadzone na przestrzeni lat zapasy starych win, leżakowanych w wielkich drewnianych beczkach (tonel; 1 tonel = ok. 32 pipas), które wzbogaciły rodzinną kolekcję. Znalazły się tam między innymi dawno zapomniane beczki z przeszło 100-letnim Tawny, tak skoncentrowanym i dzikim, z fajnymi cytrusowymi i lekko miętowymi nutami, że pod względem intensywności i konsystencji na tle innych tawnies można je porównać do 100-letniego aceto balsamico tradizionale zestawionego z innymi, równie szlachetnymi, ale krócej starzonymi octami. Coś niezwykłego, szlachetna słodycz przełamana niesamowicie orzeźwiającą kwasowością!

Podsumowując, Quinta do Mourão to obowiązkowy punkt na winnej mapie przepięknej doliny Douro. Rodzinne historie, wspaniałe wina, a do tego uprzejmość i serdeczność, które sprawiają, że magia Portugalii niezmiennie przyciąga jak magnes – czego chcieć więcej? Chyba tylko więcej wina! Poza tym, odwiedzając winnice takie jak ta masz gwarancję, że nie narazisz się na tłumy ani na to, że niespodziewanie spotkasz na urlopie sąsiada lub kolegę z pracy ;)

cdn.