Dario Prinčič – kultowe pomarańcze i niezwykłe czerwienie | Oslavia – Collio – Friuli

Dario Prinčič – winny underground.

Trasę samochodową do Modeny, stanowiącej jeden z głównych celów podróży, tym razem ułożyliśmy tak, by uwzględniała dwudniowy przystanek w Gorycji. Pora roku była fajna (połowa września, vendemmia), a plan dość ambitny: zmieścić w tym krótkim czasie odwiedziny w trzech ulubionych winnicach (nareszcie!). Gravner, Prinčič, Radikon. Choć Prinčiča i Radikona dzieli ledwie kilometr, udało się w 2/3 – Radikon przez winobranie nie znalazł dla nas czasu, ale to nic. Friuli jest na tyle blisko i ma tak wiele do zaoferowania, że następnym razem poświęcimy tej krainie więcej czasu. Lista wartych odwiedzenia winnic w regionie tylko się wydłuża.

Dario Prinčič. Człowiek-instytucja. Winiarz z powołania. Propagator winiarstwa naturalnego. Szczęściarz, który robi to, co lubi i wciąż czerpie z tego radość. Co jeszcze? Kiedy nie wiadomo, od czego zacząć, najprościej posłużyć się fragmentem posta sprzed dwóch lat. A zatem: vintage’owa Azienda Agricola Dario Prinčič to około 10-hektarowa kameralna rodzinna winnica położona w uroczej wiosce Oslavia, w regionie Friuli-Venezia Giulia (Collio), nieopodal Gorycji, na granicy Włoch i Słowenii. Dario Prinčič – uczeń Joško Gravnera, współzałożyciel Vini Veri – jest jednym ze współczesnych pionierów orange wines, przywracających światu starożytny koncept tzw. win pomarańczowych (umownie klasyfikowanych jako podtyp białych), wytwarzanych w procesie długiej naturalnej maceracji na skórkach, która dodaje winu tanin. Dario działa z poszanowaniem reguł biodynamiki i upraw organicznych od roku 1988, a od lat ’90 prowadzi własną winnicę, pod szyldem której w 1993 zabutelkował swoje pierwsze wina. Choć produkuje wina naturalne (organiczne), które – wbrew pozorom – nie powstają siłami natury, a wymagają od winiarza pełnego zaangażowania, wysokiej świadomości ekologicznej i szacunku dla czasu, nie oznacza tego faktu na etykietach, argumentując (skądinąd słusznie), że uprawa organiczna to kwestia faktów, nie deklaracji. Podobne podejście prezentuje choćby Gravner czy Radikon.

Kiedy cieszyliśmy się na kontakt z najszerszą jak dotąd paletą win pomarańczowych Dario, nie sądziliśmy, że finalnie rzuci nas na kolana coś całkiem innego. A było tak. Mijamy wyryty w kamieniu szyld „Dario Prinčič”, wjeżdżamy w wąską drogę pośród winorośli, podjeżdżamy pod spory dom trochę w stylu zakopiańskim. Gdyby nie drewniane kadzie od frontu, akurat preparowane do zbiorów, trudno byłoby zgadnąć, że to tu. Z górnego tarasu zerka na nas, jak się zaraz okaże, żona Dario, która wysłuchawszy powodu naszej wizyty macha na znak pokoju, że mamy chwilę zaczekać. Za mniej niż minutę na podjazd wjeżdża przemiła Katia i zaczynamy. Krótki spacer między krzewami i szybki grape tasting. Czego chcemy spróbować? Na początek słoneczna Ribolla Gialla. U Prinčiča grona złocistej Ribolli są równie słodkie, choć wyraźnie drobniejsze niż bombastyczne owoce na winoroślach Gravnera. Dalej, Pinot Grigio, na Merlot jeszcze za wcześnie, więc wracamy między beczki.

Wine tasting jest bardzo na luzie, spontaniczny i przekrojowy, przede wszystkim z beczki. A minimalne ilości trunków w kielonkach wynikają stąd, że chwilę po tym owocnym spotkaniu wyruszyliśmy autem do Modeny, oddalonej o jakieś 400 km. Ten drobny szczegół nie pozwolił niestety bardziej zaszaleć.

Wypiliśmy:

(beczka)

• Dario Prinčič Bianco Trebez 2018
• Dario Prinčič Jakot 2017
• Dario Prinčič Sivi Pinot Grigio 2017
• Dario Prinčič Ribolla Gialla 2017
• Dario Prinčič Merlot 2011
• Dario Prinčič Merlot 2013

(butelka)

• Dario Prinčič Sivi Pinot Grigio 2016
• Dario Prinčič Bianco Trebez 2015
• Dario Prinčič Merlot 2007 (fuks!)

Poszczególne wina Prinčiča, zarówno ze szczepów białych, jak i czerwonych różnią się pod względem długości maceracji na skórkach i czasu dojrzewania w beczkach ze słoweńskiego dębu, łączy je natomiast spontaniczna fermentacja na dzikich drożdżach w otwartych dębowych kadziach oraz brak filtracji i klarowania. Wszystkie są biologiczne, wegańskie, z zerową lub minimalną zawartością siarczynów.

Dario Prinčič – Bianco Trebez 2015/2018 (kupaż)

Młody Bianco Trebez w fazie przejścia i z butelki. Blend trzech różnych szczepów: Friulano (Jakot), Sauvignon Blanc i Chardonnay. Każdy jest fermentowany i macerowany oddzielnie, łączą się w dębowej kadzi, w której dojrzewają co najmniej 24 miesiące. Nietuzinkowe, w kolorze jasnego bursztynu, o nieco oleistej konsystencji, z nutami ziemi i kasztanów.

Dario Prinčič – Jakot 2017 (100% Tocai Friulano/Jakot)

Jakot 2017 to młodsza wersja opisanego tu jakiś czas temu Jakota 2014. Określenie „jakot” to kreatywny rezultat wyroku ECJ (czy – jak kto woli – TSUE), który w 1995 orzekł, że nazwa „tokaj” powinna być zastrzeżona wyłącznie dla win z rzeczonego regionu w północno-wschodnich Węgrzech. „Jakot” (= czytany wspak „tokaj”) opisujący wina ze szczepu Tocai Friulano okazał się całkiem zgrabnym manewrem, wymykającym się ewentualnym oskarżeniom o naruszanie obowiązującego porządku prawnego. Mamy tu czyste 100% Friulano (Tocai Friulano) powstałe z owoców pochodzących ze starych 60-letnich winorośli. W kolorze fajny, mocno nasycony bursztyn. Wyraźnie owocowe, super aromatyczne. Skoncentrowany aromat suszonych owoców, moreli, brzoskwiń, gruszek, świeżo skoszonego siana, z miodowo-goryczkowo-ziołowymi nutami.

Dario Prinčič – Sivi Pinot Grigio 2016/2017 (100% Pinot Grigio)

Sivi to 100% Pinot Grigio macerowane na skórkach i leżakujące co najmniej 18 miesięcy w beczkach z dębu słoweńskiego. Efektowny, głęboki bursztynowy kolor z wyraźnym różowym akcentem. W nosie nuty kandyzowanych egzotycznych owoców, dojrzałych cytrusów, kwiatów hibiskusam ziół i przypraw. W ustach pikantne, orzechowe i długie, zrównoważone taniny, zbalansowana kwasowość. Słonawa, mineralna końcówka. Spójne i wciągające. Bardzo fajne saute.

Dario Princic – Ribolla Gialla 2017 (100% Ribolla Gialla)

Słoweńcy z Collio wiedzą, jak sprawić, by Ribolla Gialla dała z siebie to, co najlepsze. Spontaniczna fermentacja na dzikich drożdżach w otwartych drewnianych kadziach, długi kontakt ze skórką i dojrzewanie w dębie przekładają się na bardzo przyjemne, dobrze wyważone, dopracowane klasyczne pomarańczowe wino. Obiecujący aromat czerwonych owoców, a w smaku brzoskwinie i przyprawy korzenne. Bardzo dobre, z kilkuletnim potencjałem leżakowania (zdaniem Dario: 5-10-15-ile chcesz).

Dario Prinčič – Merlot 2007/2011/2013 (100% Merlot)

Merlot Prinčiča to wyłącznie wybrane roczniki, ściśle limitowane beczki, długa naturalna maceracja na skórkach i okrągła dekada w dębie. Prinčič traktuje szczepy czerwone tak, jak szczepy białe.

Bajeczny Merlot 2007 ze starych (co najmniej 50-letnich) winorośli, który kupiliśmy u Dario jesienią 2019, co do zasady jest już wyprzedany. Jeżeli ktoś gdzieś go trafi, niech nie kupuje, tylko da znać – z radością kupimy więcej. Piękna wiśnia w kolorze, a w ustach zaskakujące orzechowe nuty sherry (dobrego sherry, jak Palo Cortado), sporo suszonych śliwek, leśnej ściółki, czarnej herbaty i lekko dżemowej czarnej porzeczki z nutą pieprzu i balsamico. Eleganckie, jedwabiste taniny. Cudny długi finisz. Pełne, mocne, głębokie, żywe, bogate, złożone wino. Wspaniałe i niezapomniane. Epickie. Aż brakuje przymiotników. Tajemnica? Albo to wcale nie jest Merlot, albo… jest wielce prawdopodobne, że to najlepszy Merlot, jaki kiedykolwiek piliśmy. Największe odkrycie tego spotkania. Merlot 2011 wkrótce winien trafić do butelki. Próbowany w zeszłym roku z beczki smakował znakomicie. Rocznik 2013 również dostarczył sporo satysfakcji, choć potrzebuje jeszcze czasu.

Druga rubinowa perełka Dario to Cabernet Sauvignon z późnego zbioru. Piękne, wielowymiarowe, złożone wino, ze świetnie wyważonymi warstwami bukietów: dojrzałe ciemne owoce, ziemia i grzyby, zioła i przyprawy. Podobnie, jak Merlot, 10 lat w beczce. Pozostaje tylko życzyć sobie więcej takich zaskoczeń.

Wina Dario to pełne odzwierciedlenie wyznawanej filozofii, na którą składają się m.in. szacunek dla terroir i ocalonych od zagłady endemicznych odmian winorośli (Ribolla), utrwalanie idei naturalnych upraw wolnych od współczesnej technologii rolniczej (brak pestycydów, herbicydów i innych chemikaliów), minimalne użycie siarczynów, przedłużony kontakt ze skórką, fermentacja w otwartych kadziach bez kontroli temperatury dla uzyskania koloru i garbników, produkcja naturalnych, żywych win bez filtracji i klarowania. Dario nie mówi o biodynamice i produkcji organicznej, nie dba o certyfikaty. On po prostu postępuje z winem tak, jak robili to jego dziadkowie. Nie wymyśla prochu, ale odkrywa wino na nowo, w zgodzie z naturą, sięgając po znane od wieków techniki.

Prinčič tworzy wina, które w każdym momencie potrzebują czasu. Kiedy trafią do butelki, nic się nie zmienia. Przed podaniem, otwórz je kilka godzin wcześniej (w ideale co najmniej 3-4). Nie musisz wypijać całego wina od razu, przechowuj je bez stresu nawet do 5 dni. Naturalne utlenianie sprawi, że żywe wino będzie się zmieniać, ale nie straci na wyjątkowości. Poza tym, większość z nich bardzo dobrze dojrzewa, warto więc wykorzystać potencjał leżakowania, kupić więcej niż jedną butelkę i poszerzać spektrum wrażeń.

cdn.