Azory co przywieźć – przewodnik zakupowy

Azory co przywieźć?

Co warto przywieźć z Azorów? Wszystko, co lokalne i typowe dla wysp, tym bardziej, że lista nie jest długa. Wulkaniczne wina (autentycznie wulkaniczne, a nie tylko z napzwy), rękodzieło, ceramikę, rewelacyjne sery, miody, lokalny szafran, herbaty, likier i musztardę z ananasa, konfitury, przyprawy i kilka innych drobiazgów.

Z wiadomych względów najlepszym miejscem do zrobienia zakupów na Azorach jest Sao Miguel. To największa wyspa archipelagu, na której bez problemu można kupić wina i sery pochodzące z każdej z pozostałych wysp, na których są wytwarzane. Tu znajdują się też między innymi plantacje ananasów i herbaty, sklepy z ceramiką i świetnie zaopatrzone delikatesy, gdzie o lokalne produkty w szerokim wyborze najprościej. Walizki nie są od tego, by latało w nich powietrze, a na Azorach nie brak pomysłów, czym je wypakować.

Przy okazji, doceńcie fakt, że każdy publikowany na tym blogu wpis o tym, co warto przywieźć z urlopu, powstaje w oparciu o nasze własne autentyczne zakupy. Lista pomysłów jest zawsze subiektywna i obejmuje rzeczy, co do których uznaliśmy, że warto je kupić, ponieważ spełniają standardy dotyczące jakości, składu, pochodzenia, etc. Nie znajdziecie tu porad i wskazówek w stylu „z miejsca x warto przywieźć to i to” albo „można kupić jeszcze tamto” czy „tu można nabyć to i to” + fotka produktu wykonana w sklepie lub na targu, żeby przypadkiem nie wydać ani centa. W ten sposób można pisać o wszystkim nie ruszając się z domu, ale skoro ktoś nie był skłonny zapłacić za rzecz, którą rzekomo poleca, ile warta jest taka rekomendacja? Skąd wiadomo, że wie, o czym pisze? No właśnie ;-)

Czytaj też:

• Azory – wszystko, co musisz wiedzieć, żeby dobrze zaplanować wyjazd
• Zmora Azorów
• Jak zapakować wina do samolotu?

Azory co przywieźć

Wulkaniczne wina

Azorskie wina to unikaty, które poza wyspami kupić niezwykle trudno. Mário, właściciel Quinta da Jardinete, z której wina obecne są w karcie win każdej szanującej się restauracji na Sao Miguel, na pytanie, jaki % produkcji ze swojej małej 5-hektarowej winnicy wysyła poza Azory, z rozbrajającym uśmiechem odpowiada: ZERO

Z uwagi na klimat wśród win z Azorów dominują szczepy białe (Verdelho, Fernão Pires, Terrantez do Pico, Arinto dos Açores, Sauvignon Blanc); świetnie komponują się z potrawami z ryb, owoców morza i twardymi serami, w rodzaju Lourais czy Sao Jorge. Szczepy czerwone uprawiane na wyspach to przede wszystkim Merlot, Cabernet Sauvignon i Syrah. Głównym obszarem winnym archipelagu jest Pico, z ok. 230 ha terenów, na których uprawiane są winorośle. To właśnie na Pico wytwarza się aż 90% trunków pochodzących z Azorów. Znajdziemy tu przede wszystkim mocne wina z wyższym poziomem kwasowości.

Poza Pico, winnice polokowane są też na kilku innych wyspach (Terceira, Graciosa i Sao Miguel). W Ponta Delgada zaopatrzycie się w butelki z każdej z wymienionych wysp. Warto, ponieważ szansa, że upolujecie je w takim wyborze gdziekolwiek poza Azorami, jest naprawdę niewielka.

Bardzo dobre azorskie wina to przedział cenowy między 20 a 40 EUR za butelkę (przy zakupach w sklepach, nie w winnicach, gdzie jest o kilka EUR taniej). Najlepiej celować w wina za ok. 25-30 EUR za butelkę.

Gdzie kupić:

• A Vinha Garrafeira, Av. Infante Dom Henrique 45, 9500-150 Ponta Delgada – to świetnie zaopatrzony winny butik z butelkami z całej Portugalii (mają tu m.in. niezły wybór porto, wina z Alentejo, etc.) i spoza niej,
• O Rei dos Queijos, Rua do Mercado Da, 9500-534 Ponta Delgada,
• O Prinicpe dos Queijos, Rua dos Mercadores 50, 9500-092 Ponta Delgada.

Sery

Sery wytwarza się na Azorach głównie z mleka krowiego, surowego albo pasteryzowanego. Pojedyncze produkty zawierają domieszki mleka koziego i owczego, ale generalnie na zielonych zboczach dominują stada krów, którym czasem, gdzieniegdzie, towarzyszy kilka owiec czy kóz.

Najlepiej przywieźć z Azorów sery twarde, a jeśli półtwarde, to w całości. Te z miększym środkiem, typu torta (skrawamy pokrywkę, wyjadamy środek, skórka – w przeciwieństwie do Azeitão, Torta de Dehesa czy Torta de Barros – nie jest jadalna) do transportu nadają się średnio, szczególnie jeśli podróżujemy z walizkami wypakowanymi po brzegi.

Na Sao Miguel kupiliśmy (prawie?) wszystkie azorskie sery, jakie były do wzięcia. Część w podróży okazała się zbyt wrażliwa na transport w ścisku. W związku z tym, kilka mięczaków zjedliśmy w trakcie drugiej części urlopu w Sewilli (w tym m.in. wszystkie Morro), a wolne miejsca uzupełniliśmy fajnymi hiszpańskimi serami, które za kilka dni dodamy do tego wpisu.

Nasza TOP lista (kolejność nieprzypadkowa):

• Queijo Lourais z São Jorge (top of the top, najlepszy ze wszystkich azorskich serów, jakich próbowaliśmy)
• Queijo São Jorge 24-miesięczny z São Jorge (młodsze są łagodniejsze w smaku, dojrzały Sao Jorge ma najciekawszy, wyrazisty bukiet)
• Queijo Alfredo z Pico
• Queijo fresco z Sao Miguel
• O Queijo do Rei Especial (z koziego mleka) z Sao Miguel
• Queijo do Vale Amanteigado, Queijaria Furnense, Vale das Furnas, Sao Miguel
• Queijo Sao João z Pico
• Queijo Morro curado apimentado (z papryką) z Faial
• Queijo Morro curado velho z Faial

Wszystkie ww. sery, z wyjątkiem jednego, wytwarzane są z mleka krowiego. Rei Especial to mieszanka mleka koziego (45%) i krowiego (55%).

Poniżej: wieczorny udój krowiego mleka w Vale das Furnas, Sao Miguel

Gdzie kupić:

Dwa pierwsze adresy to bliźniacze butiki (O Principe jest nowszy), należące do tego samego właściciela. Żaden inny sklep na Sao Miguel nie ma równie rozbudowanej oferty. W ciągu dnia w obydwu sklepach kłębi się nieopisany tłum. W spokoju zakupy można zrobić z samego rana albo wieczorem, tuż przed zamknięciem. Czynne 7 dni w tygodniu, aktualne godziny sprawdźcie sobie w google.

• O Rei dos Queijos (wspaniały wybór, najlepsza jakość), Rua do Mercado Da, 9500-534 Ponta Delgada,
• O Prinicpe dos Queijos (wspaniały wybór, najlepsza jakość), Rua dos Mercadores 50, 9500-092 Ponta Delgada,
• Maviripa Artesanato (słaby wybór i często przemysłowe sery gorszej jakości), Avenida Infante Dom Henrique 97, 9500-764 Ponta Delgada.

Miody

Na Sao Miguel dostępne lokalne miody są ledwie trzy, z roślin, które masowo porastają całą wyspę. To trevo (miód z koniczyny), incenso (miód z pittosporum czyli pospornicy japońskiej) oraz multiflora (wielokwiat), w związku z czym nad tym, które wybrać, nie trzeba się zastanawiać. Z uwagi na unikalną lokalną florę najlepiej kupić wszystkie. W takich miejscach jak Azory nawet pospolite z pozoru wielokwiaty smakują jak marzenie. Jaki bukiet, taki miód ? Naszym subiektywnym zdaniem najsmaczniejszy jest trevo – koniczynowy.

Gdzie kupić:

• O Rei dos Queijos, Rua do Mercado Da, 9500-534 Ponta Delgada,
• O Prinicpe dos Queijos, Rua dos Mercadores 50, 9500-092 Ponta Delgada,
• Mercado da Graça, Rua do Mercado 15, 9500-349 Ponta Delgada.

Herbaty

Więcej na temat Porto Formoso i Cha Gorreana będzie w oddzielnym wpisie, a teraz krótko o samej herbacie. Wstęp i zwiedzanie obydwu herbacianych manufaktur jest bezpłatny. Idea jest następująca: goście zwiedzają zabytkowe herbaciane plantacje za free, dzielą się wrażeniami z otoczeniem i w ten sposób wieść się niesie, a zainteresowanie herbaciarniami nie słabnie. Czy przyjęty przez właścicieli kierunek jest słuszny? Można dyskutować, mając na uwadze los szeregu innych manufaktur, które jeszcze kilkadziesiąt lat temu urozmaicały herbaciany krajobraz Azorów. Dziś zostały już tylko 2. Tak czy owak, mając na uwadze, że wstęp do herbacianego raju nie kosztuje nic, przyzwoitość nakazuje zrobić zakupy większe niż jedna torebka herbaty za 3 EUR. Tym bardziej, że azorskie herbaty smakują naprawdę wspaniale, a ich uprawy wolne są od jakichkolwiek środków ochrony roślin z uwagi na to, że klimat Azorów wyjątkowo sprzyja uprawie, a na wyspach nie rozwijają się żadne zarazy, które wymagałyby chemicznej ingerencji w plantację. Herbaty są pyszne, czyste, lekkie i tanie – wymarzony produkt do zabrania ze sobą do domu, nawet jeśli macie małe walizki albo z innych przyczyn musicie ograniczać ilość bagażu.

Dostępne herbaty w Cha Gorreana, które kupiliśmy dla siebie, to czarna w dwóch wariantach (pekoe, orange pekoe), zielona i czarna z miętą. W Porto Formoso – czarne pekoe oraz orange pekoe. Różnica pomiędzy pekoe i orange pekoe polega na tym, że pierwsza jest mocniejsza, o bardziej nasyconym smaku, a druga łagodniejsza. Lokalni mieszkańcy nie lubią mocnej herbaty, parzą delikatny napar, który można wchłaniać – dosłownie – hektolitrami. Przelotne deszcze sprzyjają i herbacianym krzewom, i delektowaniu się przyrządzanym z nich napojem.

Gdzie kupić:

• Porto Formoso, Fábrica de Chá Porto Formoso, Porto Formoso, Ribeira Grande,
• Cha Gorreana, Plantações de Chá Gorreana, 9625-304 Maia,
• O Rei dos Queijos (wspaniały wybór, najlepsza jakość), Rua do Mercado Da, 9500-534 Ponta Delgada,
• O Prinicpe dos Queijos (wspaniały wybór, najlepsza jakość), Rua dos Mercadores 50, 9500-092 Ponta Delgada,
• Mercado da Graça, Rua do Mercado 15, 9500-349 Ponta Delgada,
• O Centro de Monitorização e Investigação das Furnas (CMIF), Rua da Lagoa das Furnas 1489, 9675-090 Furnas.

Czekolada

Autentycznie lokalną czekoladę znaleźliśmy tylko jedną, ale nie szukaliśmy zbyt zawzięcie, więc możliwe, że jest ich więcej. Te tabliczki sprzedaje Cha Gorreana. Zawierają dodatek zielonej herbaty, kosztują 10 EUR za sztukę (tabliczka = 110 gramów) i smakują wyśmienicie. Mając na uwadze ilość marek, pod którymi co jakiś czas pojawiają się kolejne czekolady z zieloną herbatą, sztuką jest zaoferować produkt, który będzie smakował lepiej niż konkurencja. Gorzka czekolada z Cha Gorreana (naprawdę gorzka, mało słodka, idealnie wyważona, o fajnej chrupkiej strukturze) jest warta swojej ceny, możecie kupować w ciemno. Drobinki jadalnego złota to dodatkowy bajer :-)

Gdzie kupić:

• Cha Gorreana, Plantações de Chá Gorreana, 9625-304 Maia

Szafran nie-szafran i konfitury

Azory mają swój szafran, a właściwie odpowiednik szafranu, który lokalnie zwie się açafroa (ang. safflower).

Jak dobrze wiecie, szafran jest (chyba) najdroższą przyprawą na świecie, ponieważ powstaje z ręcznie zbieranych pręcików kwitnących krokusów. By uzyskać ok. pół kilograma szafranu trzeba zebrać nawet ok. 70 000 – 80 000 kwiatów.

Açafroa to natomiast szafranowy bękart, który wytwarza się nie z krokusów, a z kwiatów krokosza barwierskiego (z rodziny astrowatych). Kto ma ogród albo działkę, na pewno o nim słyszał. Płatków krokosza barwierskiego używa się jako przyprawy (to tańszy zamiennik szafranu) oraz jako żółtego barwnika.

Na czym polegają główne różnice? Po pierwsze, przyprawa z krokosza powstaje z płatków, a szafran wytwarza się z krokusowych pręcików. Po drugie, krokusowy pręcik ma delikatniejszą barwę w porównaniu z płatkami krokosza, które są jaskrawoczerwone. Po trzecie, szafran ma nieporównanie większą moc barwienia potraw. Przyprawa z krokosza działa pod tym względem wyraźnie słabiej. Szafranu wystarczy szczypta, by potrawa zyskała mocno nasycony żółty kolor. Chcąc uzyskać podobny rezultat z krokoszem, trzeba dodać go znacznie więcej. I po czwarte, cena. Spory słoiczek Açafroa kosztuje ok. 6 – 8 EUR, czyli tyle co ok. pół grama prawdziwego szafranu.

W restauracjach na Azorach açafroa jest klasycznym dodatkiem do lokalnej zupy rybnej i z owoców morza.

Konfitury są różne i bazują na lokalnych składnikach. Na targu rzucają się w oczy w szczególności słoiki konfitur z anony, fig, ananasów i… pomidorowe z owocowymi dodatkami. Jako że składy mają czyste, ale zawierają dużo cukru (ok. 65 g na 100 g produktu), kupiliśmy jeden słoik – pomidory z marakują.

A do kompletu mini likier z marakui, w kuchni przyda się na pewno ;-)

Gdzie kupić:

• O Rei dos Queijos, Rua do Mercado Da, 9500-534 Ponta Delgada,
• O Prinicpe dos Queijos, Rua dos Mercadores 50, 9500-092 Ponta Delgada,
• Mercado da Graça, Rua do Mercado 15, 9500-349 Ponta Delgada,
• Cha Gorreana, Plantações de Chá Gorreana, 9625-304 Maia.

Przyprawy

Na Mercado da Graça działa doskonale zaopatrzony sklepik z przyprawami i herbatami na wagę: Especiarias e Chás. Spędziliśmy tu prawie godzinę, przebierając w aromatycznych suszkach i gawędząc z synem właściciela, który może o nich opowiadać godzinami. Bardzo fajne miejsce. Plus, zioła i herbaty wyposażone są w etykiety szczegółowo opisujące właściwości produktów, wskazania, przeciwwskazania i sposób parzenia. Czysta homeopatia :-)

Gdzie kupić:

• Mercado da Graça, Rua do Mercado 15, 9500-349 Ponta Delgada

Kawa

Jedyna na Sao Miguel kawiarnia specialty coffee to Intz48 Coffee Roasters przy Rua Hintze Ribeiro 48 w Ponta Delgada. Świetne miejsce pod każdym względem, napiszemy o nim więcej we wpisie pt. Gdzie jeść na Sao Miguel. A na razie tylko tyle: Intz48 to palarnia kawy i kawiarnia w jednym, dzięki czemu ziarna można kupić również na później. Poniżej: ciemno palona arabica z Kostaryki (Los Santos Valley, Tarrazu, 1200-1600 m npm), naszym subiektywnym zdaniem najsmaczniejsza, a zdążyliśmy spróbować wszystkich dostępnych. Cena: 15 EUR za 250 g.

Ananasy, czyli musztarda z ananasem, likier z ananasa, t-shirt z ananasem…

Azory to ananasy, które są na wyspach dosłownie wszędzie. I smakują lepiej niż wszystkie inne ananasy na świecie razem wzięte. Żeby zrozumieć, o co chodzi w azorskich ananasach, trzeba tu przylecieć i najeść się nimi po uszy, różnicę widać od pierwszego kęsa. Niewielkie, naturalne, umiarkowanie słodkie, pyszne! Jak przedłużyć sobie ananasową manię? Na przykład przywożąc z Azorów lekko wytrawny likier z ananasa. Skład to – po kolei – ananas, alkohol i cukier, co oznacza, że jest dobry; cukier w likierach na liście składników powinien być zawsze na końcu, ponieważ wtedy jest nadzieja, że nie dominuje nad resztą. Likier ananasowy ze zdjęcia jest bardzo mało słodki i znakomicie sprawdza się w prostych deserach. Pierwszy przepis już za kilka dni. Musztarda z ananasem składa się w 30% z ananasa, 30% z gorczycy, cukru oraz wody.

Gdzie kupić:

• Plantações de Ananases A. Arruda, Rua Doutor Augusto Arruda Fajã de Baixo, 9500-454 Ponta Delgada,
• Maviripa Artesanato, Avenida Infante Dom Henrique 97 Ponta Delgada,
• O Rei dos Queijos, Rua do Mercado Da, 9500-534 Ponta Delgada,
• O Prinicpe dos Queijos, Rua dos Mercadores 50, 9500-092 Ponta Delgada.

Ceramika, rękodzieło

Ręcznie malowana lokalna ceramika z certyfikatem autentyczności, filiżanki z Porto Formoso i drewniana strugana sowa do kompletu. Wlepia ślepia i powtarza jak mantrę: wracać na Azory, na Azory, na Azory…

Sowy czekają w Plantações de Ananases A. Arruda, ceramika w sklepach Maviripa Artesanato, a filiżanki w Porto Formoso.

Gdzie kupić:

• Plantações de Ananases A. Arruda, Rua Doutor Augusto Arruda Fajã de Baixo, 9500-454 Ponta Delgada,
• Maviripa Artesanato, Avenida Infante Dom Henrique 97 Ponta Delgada,
• Porto Formoso, Fábrica de Chá Porto Formoso, Porto Formoso, Ribeira Grande.

Cząstka Açores – czarny piasek z Mosteiros

I na koniec coś, do czego właściwie nie powinniśmy się przyznawać, ale cóż, stało się. Nieraz przywoziliśmy piękne ogromne muszle, więc tym razem zamiast muszli – kawałek wulkanicznego raju. Przywieziemy z powrotem, kiedy przeprowadzimy się na Azory…

W Ponta Delgada jest jeszcze jeden sklep dedykowany turystom: A Conserveria. Dziwny o tyle, że sprzedaje rybki i owoce morza w cenach mocno przebijających standardowe limity. Pospolite sardynki, które w Porto czy Lizbonie można kupić za kilka EUR za sztukę (organiczne do max. 8 EUR), tu kosztują co najmniej ok. 10-12 EUR za puszkę (choć organiczne nie są), a ciekawsze rybki i owoce morza dobijają nawet do 20+ lub 30+ EUR za puszkę. Zobaczymy, czy Conserveria będzie działać za rok ?

Na koniec jeszcze jedno: wiele z tych rzeczy (niektóre sery, miody, herbaty z Cha Gorreana, konfitury, wina, a nawet świeże ananasy w całości, zapakowane w karton z okienkiem) można kupić na lotnisku Joao Paulo II w Ponta Delgada. Ceny wszystkiego są o ok. 1-3 EUR wyższe niż w sklepach na wyspie, w zależności od produktu, ale wybór lokalnych wyrobów – jak na tak małe lotnisko – jest całkiem niezły.

PS. Dla tych, którym azorskie zapasy skończą się przedwcześnie albo którzy na wyspy w najbliższym czasie się nie wybierają, jest jeszcze inna opcja: zakupy online w Made in Azores, który nadaje paczki z Terceiry. Znajdziecie tam wszystko, co widać na poniższym zdjęciu, i o wiele więcej. Właściciel sklepu jest tak uprzejmy i komunikatywny, że bardziej już się chyba nie da, a każdy produkt został zapakowany tak fenomenalnie, że brak słów. Słoiki z miodem i konfiturą oraz miękkie jak wata ciacha dojechały w stanie idealnym, a paczki herbat nie są nawet w najmniejszym stopniu pogniecione. Bardziej ucierpiały te, które cisnęły się w naszym bagażu rejestrowanym. Stęsknionym za Azorami i ciekawym azorskich smaków polecamy.

cdn.